Củ năng, hay còn được gọi là củ mã thầy, không chỉ là một nguyên liệu thường xuất hiện trong các loại chè và thạch mà còn mang đến vô số lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết củ năng là gì và những công dụng của nó. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá về loại củ độc đáo này và tìm hiểu cách sử dụng củ năng một cách tốt nhất.
Củ năng (củ mã thầy) là gì?
Củ năng, có tên khoa học là Eleocharis Dulcis và thuộc họ Cói, là một loại củ đặc biệt. Bên ngoài, củ năng có hình dáng giống với củ hành tây nhưng có màu vỏ đen, bên trong là một lớp thịt trắng. Khi ăn sống, củ năng có mùi thơm giống ngô, vị ngọt mát và độ giòn đặc trưng.
Củ năng được trồng nhiều ở Đông Nam Á và hiện nay cũng được trồng ở châu Á, châu Úc, vùng nhiệt đới châu Phi và nhiều quần đảo ở Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương.
Thành phần dinh dưỡng của củ năng
Củ năng chứa nhiều khoáng chất quan trọng như đồng, sắt, magie, photpho cùng lượng vitamin phong phú. Trong 100 gam củ năng, chúng ta có thể tìm thấy:
- Calo
- Chất béo
- Kali
- Natri
- Carbohydrate
- Protein
- Chất xơ
- Canxi
- Vitamin C
- Vitamin B6
- Magie
Củ năng có tác dụng gì?
Ngoài việc được sử dụng trong các món ăn thơm ngon, củ năng còn có nhiều lợi ích cho sức khỏe và hỗ trợ điều trị một số bệnh như đái tháo đường, tim mạch và sỏi thận. Dưới đây là một số tác dụng của củ năng:
- Hỗ trợ ngăn ngừa bệnh tim mạch: Củ năng chứa axit béo như axit linoleic, có tác dụng tốt cho sức khỏe tim mạch và phát triển thần kinh ở trẻ nhỏ.
- Kháng khuẩn: Củ năng chứa flavonoids và polyphenolic, hai thành phần giúp ngăn chặn khả năng hoạt động của virus, ung thư, cải thiện chức năng của dạ dày và hỗ trợ điều trị mất ngủ.
- Giúp giải rượu: Củ năng là một nguyên liệu giúp giải rượu bia hiệu quả, chỉ cần luộc củ năng, thêm chút nước cốt chanh và muối, người bị say rượu sẽ nhanh chóng tỉnh táo.
- Tăng cảm giác ngon miệng: Sử dụng nước luộc củ năng hoặc ăn các món từ củ năng có thể làm tăng cảm giác ngon miệng và cải thiện vấn đề ăn uống kém ở người lớn tuổi.
- Kích thích mọc tóc: Củ năng chứa nhiều vitamin K, vitamin E và vitamin B, giúp tóc phát triển nhanh chóng, mềm mại và bóng mượt hơn.
Củ năng làm món gì ngon?
Củ năng có thể được sử dụng để chế biến nhiều món ngon, từ món ngọt đến món mặn. Dưới đây là một số món ăn thông dụng từ củ năng:
Củ năng nấu chè
Củ năng giòn, ngọt mát và chứa nhiều nước, nên rất thích hợp để sử dụng trong các món chè, thạch, trà sữa... Bạn có thể tham khảo các công thức nấu chè củ năng để trổ tài làm món ngọt mát trong những ngày hè nóng bức.
Chè củ năng
Canh củ năng sườn non
Sự kết hợp giữa củ năng và sườn non tạo nên một công thức chế biến canh mới lạ và bổ dưỡng. Món canh này thích hợp cho những ngày hè nóng bức. Hãy thử làm theo công thức đơn giản sau:
Nguyên liệu:
- 300 gam sườn non
- 300 gam củ năng
- Hành khô băm
- Hành lá, mùi tàu
- Gia vị...
Cách chế biến:
- Rửa sạch sườn non, chặt thành miếng vừa ăn rồi đem trụng qua nước sôi.
- Gọt vỏ củ năng, rửa sạch, bổ đôi. Rửa sạch hành lá và mùi tàu, thái nhỏ.
- Phi thơm hành khô trong chảo rồi cho sườn non vào đảo. Khi đã nêm nếm gia vị, cho thêm nước vào ninh với lửa nhỏ. Nhớ vớt bọt để nước ninh trong.
- Khi sườn chín mềm, cho củ năng vào đun thêm khoảng 2 phút rồi cho hành lá và mùi tàu vào, tắt bếp.
- Múc canh củ năng sườn non ra tô và thưởng thức.
Canh củ năng
Củ năng xào thịt
Sự kết hợp giữa củ năng và thịt băm tạo nên một món thịt xào hấp dẫn và độc đáo hơn. Bạn có thể thử công thức sau để trải nghiệm hương vị mới lạ:
Nguyên liệu:
- 1/2 củ cà rốt
- 10 củ năng
- 1 quả trứng gà
- 200 gam thịt heo
- Gia vị...
Cách chế biến:
- Gọt vỏ củ năng và cà rốt, rửa sạch và thái hạt lựu.
- Rửa sạch thịt heo và xay nhuyễn.
- Ướp thịt heo với gia vị trong khoảng 15 phút.
- Phi thơm hành khô trong chảo rồi cho thịt heo vào đảo.
- Khi thịt chín, cho cà rốt và củ năng vào đảo nhanh. Đập trứng gà vào chảo đều. Nêm lại gia vị cho vừa ăn và tắt bếp. Món củ năng xào thịt đã sẵn sàng.
Củ năng xào thịt
Lưu ý khi sử dụng củ năng
Mặc dù củ năng có nhiều lợi ích, nhưng khi sử dụng cũng cần lưu ý một số điểm sau để đảm bảo sức khỏe:
- Củ năng có tính lạnh theo Đông y, không phù hợp cho những người có thể chất hoặc bệnh lý thuộc thể hư hàn như sợ lạnh, dễ bị lạnh tay chân, hay đau bụng khi ăn thực phẩm lạ, khó tiêu...
- Không nên ăn quá nhiều củ năng, tốt nhất chỉ nên ăn 1-2 lần mỗi tuần.
- Khi chế biến, cần gọt sạch vỏ củ năng và đảm bảo loại bỏ phần cuống, vì thường là nơi cư trú của ký sinh trùng.
- Khi mua củ năng, chọn những củ không bị nát hay mềm.
- Để bảo quản lâu, bạn nên rửa sạch củ năng, cho vào túi zip và để trong ngăn mát tủ lạnh. Cách làm này giữ củ năng tươi ngon được trong 1-2 tuần.
Hy vọng những chia sẻ trên đã giúp bạn hiểu rõ hơn về củ năng (củ mã thầy) là gì, cách nấu món ngon từ củ năng cũng như những lưu ý khi sử dụng củ năng. Đừng quên truy cập META.vn để cập nhật nhiều thông tin hữu ích nhé.
Tham khảo thêm:
- Củ sen có tác dụng gì? Củ sen nấu món gì ngon?
- chè dưỡng nhan là gì? Bật mí cách nấu chè dưỡng nhan tuyết yến giải nhiệt cho ngày hè.
- 5 Cách chế biến hạt đác cực ngon từ hạt đác tươi.
- Hạt đác là gì? Công dụng của hạt đác.
- 9 Tác dụng của hạt sen đối với sức khỏe, cách bảo quản hạt sen tươi.
