Việt Nam hiện có khoảng 5 triệu người bị tiểu đường. bệnh tiểu đường gây nhiều biến chứng như: mù lòa, suy thận, đau tim, đột quỵ, cắt cụt chân… Do đó, người bệnh tiểu đường cần có chế độ ăn uống lành mạnh để kiểm soát lượng đường trong máu, tránh những biến chứng nguy hiểm xảy ra. Dưới đây là 8 loại đồ ăn vặt cho người tiểu đường mà bệnh nhân có thể sử dụng.
Tiêu chí chọn món ăn vặt cho người tiểu đường
Người bệnh tiểu đường có thể ăn vặt nhưng cần lựa chọn đồ ăn vặt phù hợp tốt cho sức khỏe và không ăn quá nhiều để giữ đường huyết ổn định, không tăng câ n. Khi lựa chọn món ăn vặt cho người bệnh tiểu đường cần lưu ý những tiêu chí sau:
- Các loại thực phẩm có chỉ số đường huyết thực phẩm thấp hoặc trung bình (chỉ số GI dưới 70) để kiểm soát mức đường huyết an toàn.
- Đồ ăn vặt chứa ít carbohydrate (bông cải xanh, bông cải trắng, dưa chuột, cần tây, đậu phộng, hạt hướng dương) để không làm thay đổi lượng đường trong máu của người bệnh.
- Các món ăn vặt lành mạnh không chứa nhiều calo để không tăng cân, béo phì.
- Đọc nhãn thực phẩm để biết hàm lượng carbohydrate và calo chứa trong thực phẩm đó.
- Món ăn vặt chứa các dưỡng chất thiết yếu nâng cao sức đề kháng cho người bệnh tiểu đường như: các loại vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa…
- Thực phẩm giàu chất xơ giúp ổn định đường huyết.
- Thực phẩm có xuất xứ rõ ràng, an toàn vệ sinh thực phẩm, còn hạn sử dụng.
1. Trái cây
Trái cây là một trong những loại đồ ăn vặt lành mạnh, tốt cho sức khỏe người bệnh tiểu đường. Người bệnh cần lựa chọn những loại trái cây có chỉ số đường huyết thấp như trái táo, bưởi, cam, và bơ.
1.1. Một nửa trái táo
Táo có nhiều chất xơ, ít calo, giàu flavonoid có thể bảo vệ chống lại bệnh tiểu đường. Người bệnh có thể ăn cả vỏ táo khi được rửa sạch. 1 trái táo cỡ vừa chứa khoảng 25 gam carbs (trong đó có 19 gam đường, 4 gam chất xơ). Chất xơ giúp kiểm soát lượng đường trong máu và mức insulin tăng đột biến. Tuy nhiên, người bệnh chỉ nên ăn nửa trái táo trong lần ăn vặt.
1.2. Bưởi
Bưởi có chỉ số đường huyết thấp, với mức GI = 25, tải lượng đường huyết GL = 6 sẽ không làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng hoặc không ảnh hưởng đến việc sản xuất insulin của cơ thể. Một nửa quả bưởi cỡ trung bình chứa khoảng 8 gam đường. Người bệnh có thể ăn khoảng 2 - 3 múi bưởi.
1.3. Bơ
Bơ chứa nhiều vitamin, chất dinh dưỡng, giàu chất xơ, chất béo có lợi cho tim. Bơ cũng có hàm lượng carbohydrate thấp nên không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Một nửa quả bơ nhỏ chứa khoảng 5,9 gam carbohydrate và 4,6 gam chất xơ. Người bị tiểu đường có thể ăn ¼ trái bơ.
1.4. Cam
Cam chứa chỉ số đường huyết GI thấp từ 40 - 50, giàu chất xơ giúp ổn định lượng đường trong máu. Cam có hàm lượng vitamin, chất chống oxy hóa cao nên giúp chống viêm, ngăn bệnh tim, stress oxy hóa. Người bệnh tiểu đường có thể ăn 1 - 2 trái cam với trọng lượng 200 gam.
2. Sữa chua không đường
Sữa chua là một lựa chọn tốt cho người bệnh tiểu đường. Người bệnh có thể chọn sữa chua ít béo trong khẩu phần ăn vặt của mình. Có nhiều loại sữa chua không đường khác nhau có thể bổ sung như sữa chua hữu cơ, sữa chua không đường, sữa chua thuần chay.
3. Thạch không đường (thạch găng hoặc sương sâm, sương sáo…)
Cây sương sâm chứa nhiều hoạt chất alcaloid giúp thanh nhiệt, giảm cân, tăng cường sức đề kháng cho cơ thể, là món ăn vặt người bệnh tiểu đường có thể lựa chọn. Người bệnh tiểu đường nên sử dụng loại thạch sương sâm không ngọt hoặc ít ngọt để không ảnh hưởng đến lượng đường trong máu. Ngoài ra, người bệnh tiểu đường có thể chọn các loại thạch khác như: thạch găng, thạch sương sáo…
4. Bắp
Bắp cung cấp vitamin, khoáng chất, chất xơ, ít natri, chất béo. Một trái bắp cung cấp khoảng 77 calo, 17,1 gam carbohydrate, 2,9 gam đường, 2,5 gam chất xơ, 2,9 gam chất đạm, 1,1 gam chất béo. Bắp có chỉ số đường huyết thấp là 52 nên không ảnh hưởng đến lượng đường huyết trong máu. Người bệnh tiểu đường chỉ nên ăn nửa trái bắp tương ứng với 90 gam.
5. Socola nguyên chất
Socola nguyên chất chứa chất chống oxy hóa. Socola nguyên chất giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim, huyết áp cao. Nếu người bệnh tiểu đường sử dụng socola nguyên chất với một lượng vừa phải sẽ mang lại lợi ích sức khỏe.
6. Salad
Salad là một món ăn vặt lành mạnh mà người bệnh tiểu đường có thể lựa chọn. Bạn có thể tạo thành một món salad gồm rau xanh, rau nhiều màu sắc như dưa chuột, nấm, ớt chuông, bông cải xanh, măng tây, hành tây, cà rốt, và nước xốt. Người bệnh tiểu đường có thể ăn chừng nửa chén salad ăn vặt.
7. Các loại hạt
Người bệnh tiểu đường có thể chọn các loại hạt như hạt óc chó, hạnh nhân, hạt chia, và hạt hướng dương. Những loại hạt này cung cấp nhiều chất dinh dưỡng và ít carbohydrate.
8. Các loại bánh dành riêng cho bệnh nhân tiểu đường
Một số loại bánh dành riêng cho người tiểu đường có thể lựa chọn như: bánh lứt không đường, bánh bí đỏ, và bánh gia vị với kem phô mai.
Lời khuyên của bác sĩ khi bệnh nhân muốn ăn vặt: Người bệnh tiểu đường khi lựa chọn các đồ ăn vặt có thể chọn món ngọt hoặc mặn nhưng cần phù hợp, ăn với hàm lượng vừa phải để tránh lượng đường trong máu tăng đột biến. Tuy nhiên, người bệnh tiểu đường không nên nhịn đói cả ngày hoặc quá đói, sau đó tiêu thụ một lượng lớn glucose cùng một lúc trong một bữa ăn. Thay vào đó, người bệnh nên duy trì các bữa ăn chính, đồ ăn nhẹ với khẩu phần nhỏ đến vừa phải, khoảng 2 - 3 tiếng/lần để không bị đói, ăn quá nhiều cùng lúc.
Đồ ăn vặt cho người tiểu đường có nhiều sự lựa chọn, tuy nhiên người bệnh cần lưu ý lựa chọn thực phẩm hợp lý, ăn với hàm lượng vừa phải để tránh nguy cơ tăng lượng đường trong máu. Người bệnh có thể tham khảo ý kiến chuyên gia dinh dưỡng để được hướng dẫn ăn vặt tùy vào cơ thể, tình trạng sức khỏe của từng người.
