Gan nhiễm mỡ là một bệnh phổ biến mà không chỉ xảy ra ở những người uống rượu, bia hoặc uống ít rượu. Thông thường, không có triệu chứng rõ ràng cho bệnh này và thường được phát hiện qua siêu âm và xét nghiệm máu. Tuy nhiên, nếu không được điều trị sớm, gan nhiễm mỡ có thể gây ra nhiều biến chứng, bao gồm viêm gan, xơ gan và ung thư gan.
Gan nhiễm mỡ là bệnh gì?
Gan nhiễm mỡ là tình trạng mà chất béo tích tụ trong gan vượt quá mức bình thường (từ 5% đến 10% trọng lượng gan), ảnh hưởng xấu đến khả năng hoạt động của gan. Bệnh được chia thành hai loại chính:
- Gan nhiễm mỡ do rượu (ALD): Bệnh này được cải thiện khi ngừng uống rượu. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, nó có thể gây ra những vấn đề nghiêm trọng như sưng gan, xơ gan và suy gan, có thể dẫn đến tử vong. Các yếu tố như béo phì, suy dinh dưỡng và nhiễm siêu vi mạn tính (nhất là viêm gan siêu vi B, C) cũng có thể gây bệnh này nếu được kết hợp với việc uống nhiều rượu bia.
- Gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD): Gan nhiễm mỡ không do rượu cũng chia thành hai loại khác nhau. Thứ nhất là gan nhiễm mỡ đơn thuần - tức là có mỡ trong gan nhưng không gây viêm hoặc tổn thương tế bào gan. Thứ hai là viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NASH) - mức độ nặng hơn, có thể dẫn đến xơ gan và ung thư gan. Khoảng 20% trường hợp gan nhiễm mỡ không do rượu chuyển thành viêm gan nhiễm mỡ không do rượu.
Để chẩn đoán gan nhiễm mỡ, cần thực hiện một số xét nghiệm như xét nghiệm máu, siêu âm gan, đôi khi cần chụp cắt lớp (CT), chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc sinh thiết gan.
Gan nhiễm mỡ là tình trạng lượng chất béo tích tụ trong gan chiếm 5-10% trọng lượng gan.
Cách điều trị gan nhiễm mỡ theo y khoa và tại nhà
1. Dùng thuốc trị gan nhiễm mỡ
Hiện tại, ít thuốc được chấp thuận để điều trị gan nhiễm mỡ. Tuy nhiên, có một số thuốc khác có thể được sử dụng để kiểm soát các vấn đề liên quan đến bệnh này. Ví dụ, vitamin E được khuyến cáo để cải thiện tổ chức gan ở những người không mắc tiểu đường.
2. Điều trị khi gan nhiễm mỡ gây biến chứng
Nếu gan nhiễm mỡ đã chuyển biến thành viêm gan mạn tính hoặc xơ gan, cần sử dụng thuốc chữa trị gan nhiễm mỡ phù hợp. Mục đích chính là làm chậm tiến trình bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
3. Điều trị gan nhiễm mỡ kết hợp với bệnh lý nền
Một số bệnh lý nền như đái tháo đường, bệnh tuyến giáp, bệnh tim mạch, rối loạn chuyển hóa có thể làm tình trạng gan nhiễm mỡ tiến triển nhanh hơn và gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn. Do đó, nếu gặp phải các bệnh lý nền này cùng với gan nhiễm mỡ, cần tập trung điều trị bệnh lý nền để hạn chế tác động xấu lên sức khỏe.
Tập trung điều trị bệnh lý nền cũng là cách hỗ trợ kiểm soát tình hình gan nhiễm mỡ.
Cách điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà không dùng thuốc
Vì chưa có thuốc đặc trị, người bệnh có thể tham khảo một số phương pháp điều trị gan nhiễm mỡ tại nhà dưới đây. Những phương pháp này không chỉ giúp kiểm soát tình trạng gan nhiễm mỡ mà còn cải thiện sức khỏe nói chung.
1. Thay đổi chế độ ăn uống
Thay đổi thói quen ăn uống có thể giúp giảm lượng chất béo trong gan. Bạn có thể:
- Tăng cường trái cây và rau xanh trong bữa ăn
- Ăn cá nhiều hơn thịt
- Ăn nhiều thực phẩm giàu chất xơ
- Hạn chế thực phẩm nhiều carbohydrate và chất bột đường
- Uống đủ nước
- Ăn ít đồ ngọt và không ăn quá nhiều muối
- Hạn chế thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa, như đồ ăn chiên rán và đồ ăn nhiều năng lượng
- Uống một tách cà phê nhỏ mỗi sáng (mặc dù chưa có khẳng định chính xác, nhưng cà phê có thể giảm nguy cơ viêm gan)
2. Thay đổi thói quen sống
Nếu bạn biết cách kiểm soát các yếu tố góp phần làm bệnh nặng hơn thông qua thay đổi lối sống, bạn sẽ giảm bớt lo lắng khi mắc gan nhiễm mỡ. Điều này bao gồm:
- Tập thể dục đều đặn: Không chỉ giúp giảm cân và nâng cao sức khỏe, mà việc vận động thường xuyên còn giúp tinh thần bạn thoải mái hơn. Hãy xây dựng thói quen vận động 30 phút mỗi ngày với cường độ vừa phải như đi bộ, đạp xe... Điều này có lợi cho việc điều trị gan nhiễm mỡ, ngay cả khi bạn chưa giảm cân.
- Không hút thuốc: Thuốc lá tăng nguy cơ mắc các vấn đề như đau tim và đột quỵ. Do đó, để cải thiện sức khỏe nói chung, hãy cố gắng bỏ thuốc lá.
3. Hạn chế bia rượu
Tốt nhất là không uống bia rượu. Bia rượu là một trong những yếu tố chính gây tổn thương tế bào gan do tích tụ chất béo trong gan. Do đó, để ngăn chặn tình trạng gan nhiễm mỡ trở nên nghiêm trọng hơn, cần kiêng cữ bia rượu trong quá trình điều trị và hạn chế nó sau khi đã khỏi bệnh.
Không uống bia rượu là điều gần như bắt buộc trong điều trị gan nhiễm mỡ.
4. Kiểm soát cân nặng
Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, kiểm soát cân nặng là một phần quan trọng trong việc điều trị gan nhiễm mỡ. Bạn cần giảm lượng calorie tiêu thụ hàng ngày và tăng cường hoạt động thể chất để giảm cân. Mục tiêu lý tưởng là giảm 10% trọng lượng cơ thể, nhưng ngay cả khi chỉ giảm từ 3-5% cũng có thể giảm lượng chất béo trong gan đáng kể.
Lưu ý: Cần giảm cân từ từ, không giảm đột ngột, vì điều này có thể gây hại cho gan. Nếu đã cố gắng nhiều nhưng cân nặng không giảm, hãy tìm sự tư vấn từ bác sĩ.
5. Tiêm phòng viêm gan A, B,..
Tiêm phòng vaccine viêm gan A, B đúng liều trình giúp phòng ngừa vi rút gây bệnh và bảo vệ gan. Ngoài ra, việc tiêm phòng cúm hàng năm cũng rất quan trọng.
Bệnh gan nhiễm mỡ có chữa khỏi được không?
Đáp án là có! Gan có khả năng tự hồi phục tốt, do đó nếu bạn kiêng uống rượu hoặc giảm cân thành công, bạn có thể cải thiện tình trạng mỡ tích tụ và viêm gan, từ đó chữa khỏi các tổn thương gan hiện có.
Gan nhiễm mỡ cần điều trị trong bao lâu?
Thời gian điều trị gan nhiễm mỡ sẽ khác nhau ở mỗi người, phụ thuộc vào tình trạng bệnh và khả năng điều chỉnh lối sống. Ví dụ, gan nhiễm mỡ do rượu có thể giảm tổn thương sau 2 tuần ngừng uống rượu.
Để được thăm khám và điều trị gan nhiễm mỡ chất lượng cao, bạn có thể liên hệ với Khoa Tiêu hóa - gan mật tụy và Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh. Bệnh viện là đơn vị uy tín, cung cấp dịch vụ thăm khám và điều trị cho bệnh nhân gan mật tụy với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.
Vui lòng liên hệ để đặt lịch thăm khám và điều trị bệnh gan:
- Khoa Tiêu hóa - gan mật tụy và Khoa Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh.
