thực phẩm chức năng (TPCN) đang trở thành một "rừng" không bao giờ tới cùng. Công dụng quảng cáo "có một không hai", nhãn mác mô phỏng thuốc... đã gây ra sự hoang mang cho người tiêu dùng, khiến họ sử dụng không đúng cách và chịu những tổn thất về kinh tế và sức khỏe.
Tiền mất, bệnh nặng thêm
Sử dụng TPCN mà nhầm lẫn giữa TPCN và thuốc đã khiến nhiều người mất tiền mà không chữa được bệnh , thậm chí còn gây thêm bệnh.
Bệnh nặng thêm do sử dụng TPCN
Chị Thúy Quỳnh (53 tuổi, Hà Nội) bị mắc bệnh lupus ban đỏ hệ thống. Sau khi khám ở Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng (Bệnh viện Bạch Mai) và được bác sỹ kê đơn thuốc tây điều trị, chị Quỳnh nghe quảng cáo về TPCN Kim Miễn Khang có công dụng điều trị và ngăn ngừa các bệnh tự miễn như lupus ban đỏ. Chị đã tự ý bỏ thuốc tây và mua 10 hộp Kim Miễn Khang với chi phí 1,8 triệu đồng để uống trong 1 tháng đầu. Tuy nhiên, sau một tuần sử dụng chỉ TPCN, trên cơ thể chị Quỳnh xuất hiện các đám ban đỏ, ngứa và bong tróc da, kèm theo sốt, đau nhức xương khớp, mệt mỏi... Chị Quỳnh tái khám tại Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng và được chẩn đoán bị lupus ban đỏ tăng nặng, đã xuất hiện các tổn thương nội tạng do không liên tục sử dụng thuốc điều trị.
Trong 4 tháng đầu năm, lực lượng thanh tra chuyên ngành an toàn thực phẩm đã xử phạt 71 cơ sở kinh doanh TPCN với số tiền phạt lên đến gần 1,4 tỷ đồng. Trong số này, 66 cơ sở vi phạm quảng cáo với mức phạt 1,3 tỷ đồng (theo báo cáo của Cục An toàn thực phẩm).
Theo Ths. Bs. Nguyễn Hữu Trường, Trung tâm Dị ứng miễn dịch lâm sàng, có nhiều bệnh nhân lupus ban đỏ chỉ vì tin vào quảng cáo "thần kỳ" của TPCN mà tự ý bỏ thuốc điều trị, khiến bệnh nặng thêm. "Đối với bệnh nhân lupus ban đỏ, việc tự ý ngừng thuốc là cấm kỵ lớn nhất, vì nó khiến bệnh tái phát mạnh hơn và bệnh nhân không đáp ứng được thuốc, gây nhiều tổn thương không thể điều trị được", bác sỹ Trường nói.
Theo bác sỹ Trường, chưa có nghiên cứu khoa học nào về công dụng của TPCN Kim Miễn Khang, nên việc tin đồn hoặc quá tin vào quảng cáo đã gây ra những hậu quả tai hại.
Ông Nguyễn Văn Công (60 tuổi, ở Hà Nội) bị bệnh tim mạch, huyết áp cao và đang điều trị theo đơn thuốc của bác sỹ Bệnh viện Bạch Mai. Nghe quảng cáo về TPCN Cholessen có tác dụng hỗ trợ điều trị các bệnh như tiểu đường, gan nhiễm mỡ, huyết áp cao và bệnh về tim mạch, ông Công đã mua bốn hộp Cholessen, giá 130 nghìn đồng/hộp để dùng trong một tháng đầu. Tuy nhiên, sau vài ngày sử dụng chỉ TPCN, ông Công cảm thấy huyết áp tăng, khó thở. Mặc dù ông biết Cholessen là thuốc đông y và cần thời gian để có hiệu quả, nhưng ông đã không may phải nhập viện do tăng cao huyết áp. Theo Ths. Bs. Phạm Đức Huy, Phó Giám đốc Bệnh viện GTVT, bệnh viện đã tiếp nhận nhiều bệnh nhân bị hôn mê do đường huyết tăng hoặc tai biến mạch máu não vì tự ý bỏ thuốc điều trị chuyển sang sử dụng TPCN. "Sự coi TPCN như một "thần dược" thay thế thuốc điều trị là một sai lầm cực kỳ lớn, đặc biệt đối với các bệnh mãn tính như thấp khớp, thiếu máu cục bộ, hen phế quản, tiểu đường, huyết áp...", Bs. Huy nhấn mạnh.
Mắc lừa vì quảng cáo "láo"
Theo ông Nguyễn Hùng Long, Cục phó Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), quảng cáo quá mức của TPCN đã khiến nhiều người tin vào sự "quá đà", hiểu lầm về công dụng của TPCN. Việc sử dụng TPCN thay thế thuốc đã khiến người bệnh bỏ lỡ thời gian điều trị, gây ra thêm những vấn đề nghiêm trọng.
Theo PGS. TS. Trần Đáng, Chủ tịch Hiệp hội Thực phẩm chức năng Việt Nam, tới 50% quảng cáo TPCN không đúng với nội dung đã được đăng ký tại Cục An toàn thực phẩm. "Nhiều doanh nghiệp công bố tác dụng của TPCN như một thần dược rất cụ thể, có khi còn công bố tác dụng mạnh hơn thuốc, trong khi TPCN chỉ mang tính hỗ trợ chứ không thể thay thế thuốc", ông Đáng phân tích.
Hãy cẩn trọng với những quảng cáo "láo" về TPCN. Sử dụng TPCN không đúng cách có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe và tiền bạc của bạn.