Rau lủi, còn được gọi là Kim thất theo tên khoa học Gynura Acutifolia, thuộc họ Asteraceae, là một loại cây bò trườn dài hơn 1 mét, với thân nhẵn và nhiều cành. Lá của rau lủi mọc rời rạc, có cuống ngắn, đầu lá nhọn, mép khía răng cưa không đều. Lá dày, nhẵn, mọng nước và mang mùi thơm đặc trưng "thuốc Bắc". Rau lủi thường mọc hoang hoặc được trồng để sử dụng làm rau ăn hoặc làm thuốc. Toàn bộ cây rau lủi có thể được sử dụng để làm thuốc, bao gồm cây tươi và cây đã được phơi hay sấy khô.
Theo Đông y, rau lủi có vị cay ngọt thơm, tính bình, tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu, tiêu viêm, tán ứ tiêu thũng, chỉ khái. Rau lủi có thể được sử dụng để trị viêm họng, viêm khí quản mạn, phong tê thấp khớp, xương đau nhức, chấn thương sưng đau, ho gió, ho gà, ho lao, ngã thương, sưng vú, nhọt độc, ngứa loét, bong gân, loét dạ dày, táo bón, viêm đại tràng, điều hoà máu huyết, an thần, giảm đau, trị nhức đầu, chóng mặt, nhức đầu, cầm máu tốt, điều hoà huyết áp và điều hoà kinh nguyệt.
Hình ảnh minh họa: Rau Lủi
Dưới đây là một số công dụng của rau lủi:
Trị tiểu đường
Sáng chiều, bạn có thể nhai nuốt 7-9 lá rau lủi mỗi lần. Rau lủi giúp điều hoà lượng đường trong máu một cách rõ rệt mà không gây phản ứng phụ. Đồng thời, rau lủi cũng có thể kết hợp với các loại thuốc trị tiểu đường khác để tăng hiệu quả.
Trị viên họng, ho gió (viêm phế quản) ho khan hoặc có đờm
Đơn giản chỉ cần nhai vài lá rau lủi, sau đó ngậm nước và nuốt dần để giảm ngứa và chống viêm trong họng.
Chữa vết thương chảy máu
Đắp lá rau lủi đã được rửa sạch vào vết thương sẽ giúp cầm máu và làm giảm viêm sưng, đau nhức hiệu quả.
Chữa va đập bầm tím
Giã nát một nắm rau lủi và vài hạt hồ tiêu, sau đó đắp lên vết thương. Thay miếng rau lủi khác sau 3 giờ. Tiếp tục sử dụng trong vòng 3 ngày để làm giảm đau và làm lành vết thương.
Chữa viêm bàng quang ở nữ
Hỗn hợp gồm rau lủi (30g), thổ tam thất (10g) và Ý dĩ (10g) được sắc kỹ với nước ấm, chia ra uống 2 lần trong ngày. Sử dụng liên tục trong khoảng 10 - 15 ngày để điều trị viêm bàng quang.
Trị viêm phế quản mạn
Cách trị này đơn giản là nấu canh rau lủi với thịt lợn nạc hoặc tôm tươi, và ăn kèm với cơm trong nhiều ngày.
Trị đái dắt, đái buốt
Sắc rau lủi chia thành 2 lần uống trong ngày. Sử dụng trong khoảng 10 - 15 ngày để giảm triệu chứng đái dắt và đái buốt.
Trị khí hư, bạch đới
Hỗn hợp gồm rau lủi (20g), rễ củ gai sao vàng (15g), cỏ xước (15g), Kim ngân hoa (12g), Cam thảo đất (16g) sắc uống trong ngày trong vòng 1 tháng, chia thành 2 - 3 lần.
Trị đái dầm ở trẻ
Trẻ nhỏ có thể ăn canh rau lủi hàng ngày vào buổi trưa để điều trị đái dầm.
Chữa táo bón, kiết lỵ
Giã một nắm rau lủi, sau đó hòa với 100 ml nước sôi để nguội. Chia thành 2 phần và uống vào buổi sáng và buổi chiều trong vòng 5 - 6 ngày để trị táo bón và kiết lỵ.
Chữa đau lưng nhức mỏi
Nấu canh rau lủi và ăn canh trong bữa ăn hàng ngày. Thái nhỏ một nắm lá rau lủi để nấu thành bát canh, đi kèm với cơm sẽ giúp giảm đau lưng.
Chữa đau bụng, ỉa chảy
Nhai một nắm lá rau lủi hoặc giã nát và hòa với nước để uống, sẽ giúp giảm đau bụng và ỉa chảy.
Trị mụn ngứa, lở loét do sâu lông, vết cắn của côn trùng, động vật
Vò nát lá rau lủi non và xoa xát lên vùng da bị mụn ngứa, lở loét do sâu lông, hoặc vết cắn của côn trùng, động vật để giảm ngứa và làm lành vết thương.
Viêm đại tràng mạn tính
Giã một nắm rau lủi rồi hòa với 100 ml nước sôi để nguội, chia thành 2 phần và uống vào mỗi buổi sáng và tối. Thường xuyên ăn canh rau lủi hoặc xào rau lủi sẽ giúp giảm đau viêm đại tràng sau vài tháng.
Trị mất ngủ
Thường xuyên ăn rau lủi tươi hoặc nấu canh rau lủi sẽ giúp an thần, điều hòa máu huyết và tạo điều kiện thuận lợi cho giấc ngủ tốt.
Canh rau lủi nấu với tôm tươi là một món ăn rất ngon, đặc biệt là vị ngọt thanh của nước canh kết hợp với mùi hương "thuốc Bắc" thoang thoảng. Ăn canh này thường xuyên sẽ giúp cải thiện tuần hoàn máu, tăng cường sức khỏe, phòng và chống nhiều bệnh , điều hòa huyết áp, và tăng cường các chức năng nội tiết.
Hãy khám phá những công dụng tuyệt vời của rau lủi và cùng trải nghiệm những lợi ích sức khỏe mà nó mang lại!
