Cá da trơn là một bộ cá đa dạng và mang lại nhiều giá trị kinh tế quan trọng trong ngành thủy sản. Chúng được tìm thấy trên mọi châu lục, trừ châu Nam Cực, và sinh sống trong các vùng nước nội địa hay ven biển. Với sự thích nghi tốt với cuộc sống ở tầng đáy, cá da trơn thường sống chìm, có hình dạng trụ với bụng phẳng để điều chỉnh việc kiếm ăn trong tầng đáy nước.
Đa dạng và phân loại
Bộ cá da trơn là một bộ cá đa dạng, bao gồm khoảng 36 họ và hơn 3,000 loài cá da trơn. Chúng đã được phân loại thành các nhánh và phân bố rất khác nhau, từ những loài nhỏ nhất chỉ dài 10 mm cho đến những loài khổng lồ có thể dài tới 2,5 m và nặng hơn 100 kg.
Sinh thái và thức ăn
Cá da trơn có nhiều phong cách kiếm ăn và thức ăn khác nhau. Tùy thuộc vào từng loài, chúng có thể ăn tảo, vảy cá, xác chết, máu và thậm chí cả gỗ. Một số loài cá da trơn có khả năng ăn gỗ, nhưng phần lớn số loài ăn đáy và thức ăn chủ yếu từ tầng đáy của nước.
Chăn nuôi và sử dụng
Cá da trơn có tầm quan trọng kinh tế đáng kể trong ngành chăn nuôi. Many fishes in the Siluriformes order are bred on a large scale to supply the demand for food. For example, catfish in the Ictaluridae family is farmed industrially in the United States. Catfish farmers have formed professional associations to exchange farming techniques and protect the rights of their members. In some cases, catfish species like Pangasianodon hypophthalmus and Pangasius bocourti have faced trade restrictions due to labeling issues, leading to controversies in the market.
Cá da trơn cũng là một loại thực phẩm phổ biến và được ưa chuộng trên thị trường. Cá trê Mỹ và cá ba sa là hai loài cá da trơn được ưu tiên cho việc nuôi trồng thương mại. Ở một số khu vực, cá da trơn cũng là món đặc sản , được chế biến theo nhiều cách khác nhau. Tuy nhiên, ý kiến về chất lượng và hương vị của cá da trơn khá khác nhau, nhưng vẫn có sự phổ biến của loại thực phẩm này trong các nền văn hóa ẩm thực.
Loài xâm hại
Một số loài cá da trơn đã trở thành loài xâm hại ở các vùng nước bản địa. Các loài cá da trơn từ Mỹ và châu Âu đã được đưa vào vùng nước châu Á và gây áp lực sinh thái lên các loài bản địa. Một số loài cá da trơn như cá trê điện và cá da trơn châu Âu cũng đã trở thành loài xâm hại tại các vùng nước mới.
Dường như cá da trơn là một bộ cá rất đa dạng, hấp dẫn và có ý nghĩa sự sống quan trọng trong quần thể thủy sinh. Cá da trơn cung cấp nguồn thực phẩm và nuôi trồng thương mại cho con người và đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái các vùng nước dulị đã định cư.
