Trong cuộc sống, dinh dưỡng quan trọng không kém việc đi lại. Tương tự như chiếc xe yêu quý, cơ thể chúng ta cần những chất dinh dưỡng cơ bản như protein, carbohydrate và chất béo như nhiên liệu để hoạt động. Điều đó không thể thiếu các vitamin và khoáng chất như dầu bôi trơn cho động cơ hoạt động trơn tru.
Vitamin, dù không cung cấp năng lượng nhưng đóng vai trò quan trọng để cơ thể hoạt động hiệu quả, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ trong giai đoạn phát triển và tăng trưởng mạnh mẽ.
Tuy nhiên, thực tế cho thấy trẻ em thường có xu hướng kén ăn, chọn lựa thức ăn không cân đối, và thậm chí mắc phải các vấn đề về dị ứng thực phẩm . Điều này làm cho rủi ro thiếu vitamin ở trẻ càng nổi lên. Vì vậy, để giúp các bậc phụ huynh hiểu rõ hơn về các loại vitamin cần thiết cho trẻ và lập kế hoạch dinh dưỡng hợp lý cho con, Genetica xin chia sẻ thông tin hữu ích trong bài viết này.
1. Vitamin là gì?
Vitamin là những hợp chất hữu cơ không thể tự tổng hợp trong cơ thể và chủ yếu được cung cấp từ thực phẩm hàng ngày. Mặc dù chỉ cần ít vitamin, nhưng chúng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì quá trình trao đổi chất của cơ thể.
2. Phân loại Vitamin
Dựa trên cách tan trong nước hoặc chất béo, vitamin được chia thành hai loại chính:
- Vitamin tan trong nước
Vitamin C và các nhóm vitamin B nằm trong nhóm này. Chúng có khả năng hoà tan trong nước và không thể được lưu trữ trong cơ thể. Do đó, cần bổ sung chúng hàng ngày để trẻ nhỏ có sức khỏe tốt.
- Vitamin tan trong chất béo
Vitamin A, D, E và K thuộc nhóm này. Chúng tan trong chất béo và có thể được lưu trữ trong cơ thể. Các vitamin này tồn tại trong cơ thể trong một thời gian dài cho đến khi cần sử dụng. Tuy nhiên, để dễ dàng hấp thụ các vitamin tan trong chất béo, chúng cần được tiêu thụ cùng với chất béo trong chế độ ăn uống hàng ngày.
3. Các Loại Vitamin cần thiết với trẻ nhỏ
- Vitamin A
Vitamin A rất quan trọng cho thị lực và sự phát triển xương, đồng thời tham gia vào chức năng miễn dịch của cơ thể. Vitamin A có nhiều trong trứng, gan, sữa và các thực phẩm giàu beta-caroten như cà rốt, bí đỏ, cải xoăn và nhiều loại rau quả khác.
- Nhóm vitamin B
Nhóm này bao gồm các vitamin B1 (thiamin), B2 (riboflavin), B3 (niacin), B5 (axit pantothenic), B6 (pyridoxine), B7 (biotin), B9 (axit folic) và B12 (cobalamin). Nhóm vitamin B đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất và giải phóng năng lượng cho cơ thể. Chúng còn tham gia sản xuất hồng cầu và mang oxy khắp cơ thể. Các nguồn chất này có thể được tìm thấy trong ngũ cốc nguyên hạt, cá, hải sản, thịt gia cầm, rau lá xanh, các loại đậu, và sản phẩm từ sữa.
- Vitamin C
Vitamin C giúp tăng cường sức mạnh cho mô cơ thể (nướu răng, xương và mạch máu) và hỗ trợ kháng khuẩn. Khi kết hợp với sắt, vitamin C cũng giúp cải thiện sự hấp thụ sắt. Các nguồn vitamin C phong phú có trong trái cây như cam, quýt, ổi, bông cải xanh và ớt chuông.
- Vitamin D
Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong quá trình hợp thành tế bào xương và hỗ trợ hấp thụ canxi và các khoáng chất khác. Thiếu vitamin D có thể dẫn đến còi xương ở trẻ nhỏ. Vitamin D có trong sữa chua, phô mai, ngũ cốc, nấm đông cô, cá hồi và cá mòi. Đồng thời, cơ thể cũng có thể tổng hợp vitamin D từ ánh sáng mặt trời.
- Vitamin E
Vitamin E là chất chống oxi hóa chính của cơ thể và giúp bảo vệ tế bào khỏi những tác động có hại từ quá trình oxi hoá. Thiếu vitamin E có thể gây ra rối loạn thần kinh như rối loạn cử động và nói lắp. Vitamin E thường được tìm thấy trong các loại hạt (hạnh nhân, hướng dương, phỉ, thông...), cá hồi, bơ và quả bơ.
- Vitamin K
Vitamin K là chất dinh dưỡng quan trọng tham gia điều chỉnh quá trình đông máu trong cơ thể. Nó cũng đóng vai trò quan trọng trong cung cấp và tái tạo xương. Thiếu vitamin K có thể gây ra rối loạn chảy máu và còi xương ở trẻ. Vitamin K1 có thể được cung cấp từ các loại rau màu xanh như cải xoăn, cải thìa, rau diếp xanh, cải Brussel... và vitamin K2 là sản phẩm của quá trình lên men như natto, miso...
Trong quá trình phát triển của trẻ, việc bổ sung đầy đủ các loại vitamin cần thiết nhằm đảm bảo sức khỏe tối ưu. Bậc phụ huynh cần xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, đa dạng chất để con cung cấp đủ vitamin từ thực phẩm - nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ.
