Trái Đất - một hành tinh xanh xinh đẹp và bí ẩ n. Nó bao quanh chúng ta bằng 5 đại dương là Thái Bình Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương, Nam Đại Dương và Bắc Băng Dương. Nước chiếm hơn 70% diện tích Trái Đất và 96,5% lượng nước này đến từ các đại dương này. Tuy nhiên, câu hỏi liệu Trái Đất có bao nhiêu đại dương vẫn chưa được các chuyên gia đồng ý.
Chỉ có một đại dương duy nhất?
Trên lý thuyết, Trái Đất chỉ có một đại dương duy nhất. Cơ quan Quản lý Khí quyển và Đại dương Mỹ (NOAA) cho biết rằng tất cả các đại dương đều là một phần trong hệ thống môi trường nước liên kết với nhau. Tuy nhiên, hệ thống nước này được chia thành 4 đại dương chính là Bắc Băng Dương, Đại Tây Dương, Ấn Độ Dương và Thái Bình Dương. Đến năm 2021, Hiệp hội Địa lý quốc gia Mỹ đã chính thức công nhận đại dương thứ 5 là Nam Đại Dương, bao quanh Nam cực. Tuy nhiên, câu trả lời cho câu hỏi Trái Đất có 1, 4 hay 5 đại dương sẽ còn tùy thuộc vào từng người.
Hình ảnh: National Geographic
Tranh cãi về đại dương thứ 5
Khái niệm đại dương thường được sử dụng để chỉ các vùng nước lớn trên Trái Đất. Tuy nhiên, định nghĩa chính thức của khái niệm này vẫn chưa được thống nhất. Tổ chức Thủy văn Quốc tế (IHO) từng không công nhận sự tồn tại của Nam Đại Dương có ranh giới là hải lưu vòng Nam cực (ACC) chảy từ Tây sang Đông. Mãi đến ngày 8/6/2021, Ngày Đại dương Thế giới, Nam Đại Dương mới chính thức được công nhận là đại dương thứ 5 trên bản đồ.
Hình ảnh: iStock
Các vùng biển ở Nam Đại Dương có nhiệt độ lạnh hơn và mặn ít hơn so với các vùng biển khác như Đại Tây Dương, Thái Bình Dương và Ấn Độ Dương. Dòng hải lưu sâu chảy vòng quanh Nam cực đóng vai trò quan trọng cho sự sống biển ở khu vực này. Chúng lưu chuyển nước từ các đại dương khác vào bên trong, điều hòa nhiệt lượng cho toàn thế giới. Dòng hải lưu Nam cực được xem như một trong những lá phổi của đại dương khi cung cấp dinh dưỡng và oxy mới cho 40% vùng biển sâu của thế giới.
"Hải lưu vòng Nam cực là điểm kết nối Nam Đại Dương với những đại dương khác", nhà nghiên cứu thủy văn Frank Nitsche tại Đại học Columbia nói. Ông nói thêm rằng ông không mấy quan tâm khi Hiệp hội Địa lý quốc gia Mỹ chính thức công nhận Nam Đại Dương là đại dương thứ 5 của Trái Đất vào năm 2021. Ông cho biết rằng việc công nhận này không quan trọng bằng việc nghiên cứu và giải quyết các vấn đề tại địa phương.
Trên thực tế, câu trả lời cho câu hỏi Trái Đất có bao nhiêu đại dương sẽ phụ thuộc vào góc nhìn của mỗi người. Tuy nhiên, việc nghiên cứu và hiểu rõ về từng vùng biển độc lập sẽ giúp chúng ta thấu hiểu hơn về vấn đề mà khu vực biển nơi mình sống đang đối mặt.
