Bạn đã bao giờ nghe về sữa hạt chưa? Trong bài viết này, chúng ta hãy cùng tìm hiểu về loại sữa dinh dưỡng này từ A đến Z nhé!
Sữa hạt là gì?
Sữa hạt, còn được gọi là sữa thảo mộc, là một loại sữa được chế biến từ các loại hạt và có thể kết hợp với trái cây, củ, quả, bột rau, hoặc các nguyên liệu thực vật khác. Do đó, nó được gọi chung là sữa hạt hoặc sữa thảo mộc.
Sữa hạt rất giàu dinh dưỡng
Các loại hạt dinh dưỡng chứa lượng dinh dưỡng rất cao, đặc biệt là omega 3,6,9, chất xơ, chất chống oxy hóa mạnh, chất béo không bão hòa tốt cho tim mạch, vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Tại sao nên uống sữa hạt ?
- Bổ sung dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể
- Tiện lợi, dễ hấp thu, dễ sử dụng
- Đa dạng hương vị và phong cách
- Tươi mới, lành sạch và an toàn
- Thích hợp cho mọi người, mọi lứa tuổi: mẹ bầu, trẻ em, người già , người ăn chay, người ăn kiêng, người tập gym/yoga, người muốn tăng cường sức khỏe...
Dụng cụ nấu sữa hạt
Nguyên liệu làm sữa hạt
- Nhóm hạt
- Nhóm củ quả
- Nhóm bột
- Nhóm tạo ngọt
Cách chọn hạt thông minh
Muốn có một ly sữa hạt thơm ngon, bạn cần chọn những hạt ngon trước tiên. Dưới đây là những nguyên tắc cần lưu ý khi chọn hạt:
- Hạt thô, chưa rang tẩm gia vị hạt đã được tiệt trùng
- Chọn hạt tươi mới, sạch, tự nhiên hoặc organic
- Hạt còn chứa vỏ lụa để giữ nguyên dinh dưỡng
Nhóm các loại hạt
- Hạt dinh dưỡng: macca, óc chó, hạt điều, hạnh nhân, hồ đào, dẻ cười…
- Ngũ cốc: gạo lứt, diêm mạch, yến mạch, kiều mạch...
- Đậu đỗ: đậu gà, đậu hà lan, đậu lăng, đậu đen, đậu xanh, đậu đỏ, đậu nành…
- Hạt có dầu: mè đen, hạt bí, lạc, hạt lanh, hạt thông…
Nhóm củ quả
- Cà rốt, bí đỏ, khoai lang, củ dền, thanh long, xòai, nhãn chuối, bắp ngô… cung cấp thêm vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể
Nhóm bột
- Bột cải kale, bột cần tây, bột cacao… đều bổ sung chất xơ tuyệt vời cho cơ thể
Nhóm tạo ngọt
Có rất nhiều chất tạo ngọt tự nhiên như mật mía, đường phèn, đường thốt nốt, trái cây khô (chà là, nho khô, táo đỏ, kỹ tử…). Dưới đây là những chất tạo ngọt phù hợp nhất với sữa hạt:
- Quả Chà là khô
- Đường thốt nốt (bột)
- Đường mía thô
Muối
Bạn có thể thêm chút muối để làm tăng hương vị đậm đà cho ly sữa hạt. Nên chọn muối hồng himalaya hoặc muối hầm.
Nước tinh khiết
Vì sữa từ một số loại hạt có thể uống luôn mà không cần đun sôi sau khi xay và lọc, bạn nên sử dụng nước tinh khiết hoặc nước đã đun sôi (nguội) để làm sữa hạt nhé, sẽ tốt cho tiêu hóa hơn!
Dụng cụ lọc sữa: Rây hoặc túi
- Rây: Rửa sạch, chần nước sôi để tiệt trùng trước khi lọc sữa
- Túi: Rửa tay sạch hoặc đeo găng tay trước khi lọc sữa
Chai lọ thủy tinh đựng sữa
Chai hoặc lọ thủy tinh cần chần nước sôi, sau đó cho vào tủ sấy hoặc lò vi sóng quay cho khô sạch khuẩn trước khi chiết rót.
Các nguyên tắc kết hợp nguyên liệu
Cách mix các loại hạt
- Hạt giàu chất béo, omega (óc chó, macca, bí…) với hạt giàu vitamin và khoáng chất (yến mạch, diêm mạch, kỹ tử…) để tăng cường hấp thu dinh dưỡng.
- Hạt phải nấu chín với nhau, hạ không cần nấu với nhau.
- Hạt có tính dẻo, sánh (kê, đậu xanh, diêm mạch…) với hạt có tính trong (đậu đen, macca …
- Hạt có độ nở với hạt có dầu để sữa có độ sánh và ngậy
- Hạt có độ thanh với hạt có độ béo cho hương vị dễ uống hơn
- Hạt với củ quả để tăng chất xơ và hương vị tươi mới
- Hạt với các loại bột hoặc hương liệu: vani, cacao, bột quế, bột rau...
- Chỉ nên mix từ 2-3 loại trong cùng một công thức để tránh tình trạng khó tiêu hóa khi quá nhiều hạt cùng kết hợp.
- Khi xay sữa, nên cho nước từ từ để xay cho nhuyễn và tránh trào.
Hạt cần nấu & không cần nấu
Theo lý thuyết dinh dưỡng, uống sữa từ hạt tươi sống sẽ có nhiều enzyme và khoáng chất hơn hạt chín. Tuy nhiên, nhiều hạt rang mộc, còn nguyên vị và không chứa hóa chất độc hại cũng được recommend nhé mọi người! Hạt đã rang không cần ngâm lạ, cho vị sữa thơm hơn và không cần nấu lạ nữa (dùng nước đã đun sôi xay cùng).
Tại sao cần ngâm hạt
- Ngâm hạt giúp trung hòa các chất ức chế enzyme.
- Giúp hạt sản sinh thêm các enzyme có lợi cho cơ thể.
- Loại bỏ hoặc giảm đi axit phytic và tannin gây hại.
- Tăng hàm lượng vitamin, đặc biệt là vitamin nhóm B.
- Phá vỡ cấu trúc gluten giúp cơ thể dễ tiêu hóa hơn.
- Hấp thụ protein một cách dễ dàng hơn.
- Ngăn cản sự thiếu hụt các khoáng chất của hạt.
- Trung hòa các chất trong ruột kết và giúp sạch đại tràng.
- Cải thiện sức khỏe và ngăn ngừa bệnh tật.
Lưu ý khi ngâm hạt
- Nên thay nước 1-2 lần trong quá trình ngâm hạt để tránh hạt bị chua.
- Có thể ngâm hạt trong ngăn mát tủ lạnh.
- Tiết kiệm thời gian bằng cách trữ hạt đã ngâm trong ngăn đá để dùng dần.
Cách nấu sữa hạt phổ biến
Các phương pháp khác
- Sơ chế/ngâm - Hấp chín - Xay - Lọc: Phương pháp này thường áp dụng cho các loại hạt hoặc củ cần nấu chín trước khi xay (khoai lang, bí đỏ…)
- Sơ chế/ Ngâm - Xay - Lọc: Áp dụng cho các loại hạt và quả không cần đun sau khi xay và lọc (macca, óc chó…)
Lưu ý khi nấu sữa
- Đun nhỏ lửa liu diu, liên tục khuấy đều tay để sữa không vón cục và bị cháy khét, vớt bọt khi bọt sôi.
- Đun khoảng 15-20 phút đến khi sữa dậy mùi thơm và hạt không còn mùi ngái hoặc hăng của hạt sống.
- Không nên cho đường vào sữa khi đun vì dễ kết tủa và không bảo quản được lâu.
- Không nên nấu lại sữa vì dễ bị tách nước, không ngon. Nên hấp cách thủy nếu cần làm ấm lại.
Máy làm sữa hạt
Hiện nay, đã có rất nhiều loại máy làm sữa hạt trên thị trường. Bạn có thể chọn một chiếc máy phù hợp với mình với các yếu tố sau:
- Công suất cao, giúp xay hạt mịn.
- Chất liệu máy an toàn, bền bỉ.
- Khả năng vận hành êm ái, ít tiếng ồn.
- Dung tích cối xay 1.8-2l.
- Thiết kế hiện đại dễ sử dụng.
- Đa năng, nhiều tiện ích.
Bảo quản sữa hạt
- Đợi sữa nguội và rót vào chai/ lọ thủy tinh (đã tiệt trùng bằng nước sôi).
- Nên để trong ngăn mát tủ lạnh, có thể để 2 ngày nhưng sẽ ngon nhất trong ngày đầu tiên.
- Nên uống ngay trong ngày các loại sữa hạt có trái cây.
- Sữa hạt không đường hoặc không chất tạo ngọt có thể để được lâu hơn sữa có đường.
Sữa hạt cho bé
Thông thường, sữa hạt không thể thay thế sữa mẹ, nhưng hoàn toàn có thể thay thế sữa động vật. Khi bé bắt đầu bước vào giai đoạn ăn dặm (từ 6 tháng tuổi trở lên), bạn có thể tập cho bé uống sữa hạt. Bắt đầu với các loại ngũ cốc như gạo lứt, yến mạch, kê (6 tháng), sau đó là các loại đậu (8-10 tháng, riêng đậu lăng từ 10 tháng), cuối cùng là các loại hạt có dầu (sau 10 tháng).
FAQs - Hỏi đáp
Sữa hạt có cần lọc bỏ bã không ? Bạn có thể lọc hoặc không lọc bỏ bã tùy vào sở thích, khẩu vị hoặc thói quen ăn uống. Tuy nhiên, lọc bỏ bã sẽ cho ly sữa sánh mịn và dễ uống hơn.
Sữa hạt có cần đun sôi không? Đun bao nhiêu phút là vừa ? Bạn nên sử dụng nước đun sôi để nguội hoặc nước tinh khiết để làm sữa hạt. Đối với các loại hạt ăn sống được như macca, óc chó thì bạn có thể uống ngay sau khi xay hoặc sau khi lọc bỏ bã. Đối với các loại hạt khác cần đun lên trước khi uống. Đun khoảng 15-20 phút đến khi sữa dậy mùi thơm và hạt không còn mùi ngái hoặc hăng của hạt sống.
Hạt rang rồi có thể làm sữa hạt không ? Bạn vẫn có thể làm sữa hạt từ hạt đã rang, tuy nhiên, lưu ý rằng hạt rang sẽ mang lại hương vị thơm và dễ uống hơn hạt tươi.
Có nên kết hợp sữa tươi hoặc sữa đặc vào sữa hạt không ? Không nên kết hợp sữa tươi hoặc sữa đặc vào sữa hạt vì sữa hạt đã đầy đủ dinh dưỡng và kết hợp này sẽ làm mất đi hương vị hạt.
Có thể thêm mật ong vào sữa hạt không? Không nên thêm mật ong vào sữa hạt vì mật ong có thể làm sữa chua và không hấp dẫn.
Ngâm hạt quá thời gian quy định có dùng được không? Nếu ngâm hạt quá thời gian, kiểm tra xem hạt có bị chua hoặc hỏng không. Nếu hạt vẫn tốt, bạn vẫn có thể sử dụng được.
Sữa hạt tách lớp có dùng được không? Tách lớp là hiện tượng rất phổ biến và bạn chỉ cần lắc đều trước khi dùng là được.
Uống bao nhiêu sữa hạt trong ngày là đủ? Thông thường, bạn có thể uống tối đa 2-3 ly (khoảng 600ml sữa) là nhiều. Tuy nhiên, bạn nên lắng nghe cơ thể của mình để tìm ra lượng hạt và sữa phù hợp nhất với mình.
Uống sữa hạt giúp tăng cân hay giảm cân? Tùy vào chế độ luyện tập và khẩu phần ăn của bạn, sữa hạt có thể giúp tăng hoặc giảm cân. Nhưng quan trọng nhất, hãy ăn uống một cách cân đối và lắng nghe cơ thể của mình.
Những công thức sữa hạt ngon mê ly !
Cuối cùng, hãy tham khảo đây để có 100 công thức sữa hạt ngon mê ly và dễ làm!
Đến đây, bạn đã nắm được rất nhiều thông tin về sữa hạt từ A đến Z. Hãy khám phá và trải nghiệm những ly sữa hạt thơm ngon và bổ dưỡng cho cả gia đình nhé!
