Dầu dừa có những đặc điểm độc đáo mà các loại dầu khác không có. Nó chứa chất béo không bão hòa và có khả năng đông đặc ở nhiệt độ phòng. Điều này giúp dầu dừa bảo vệ tim mạch và có khả năng đốt cháy chất béo. Tuy nhiên, có sự khác biệt quan trọng giữa dầu dừa tinh luyện và không tinh luyện, đó là quá trình sản xuất và các đặc tính hương vị và điểm bốc khói của chúng.
Sản xuất
Dầu dừa không tinh luyện
Dầu dừa không tinh luyện được trực tiếp từ cùi dừa mà không qua bất kỳ quá trình chế biến nào. Có hai phương pháp để chiết xuất dầu dừa không tinh luyện từ cùi dừa:
- Phương pháp khô: sử dụng máy ép dầu để lấy dầu từ cơm dừa.
- Phương pháp ướt: ép sữa dừa và dầu dừa từ dừa tươi rồi tách riêng sữa dừa và dầu dừa.
Đa số dầu dừa không tinh luyện được chiết xuất từ phương pháp ướt. Một số loại dầu dừa không tinh luyện được gắn mác "ép lạnh", có nghĩa là quá trình chiết xuất dầu dừa không sử dụng nhiệt. Dầu dừa không tinh luyện có đặc tính đông đặc ở nhiệt độ phòng và có mùi thơm đặc trưng của dừa. Điểm bốc khói của dầu dừa không tinh luyện là 177 độ C.
Dầu dừa tinh luyện
Ngược lại, dầu dừa tinh luyện phải trải qua nhiều quá trình chế biến để làm cho nó phù hợp hơn cho việc nấu nướng. Sau khi ép dầu từ cơm dừa, dầu dừa tinh luyện sẽ trải qua các bước sau:
- Khử gum: dầu dừa thô được phối trộn với chất khử gum để loại bỏ gum, từ đó làm thay đổi cấu trúc và chất lượng của dầu. Dầu được rửa qua nước để loại bỏ gum.
- Trung hoà: natri hydroxide được thêm vào dầu để hình thành xà phòng từ các acid béo tự do trong dầu. Dầu cũng được rửa qua nước để loại bỏ phần xà phòng và các acid béo tự do. Quá trình này giúp giảm nguy cơ dầu bị ôi thiu.
- Tẩy: dầu dừa sẽ được lọc qua một lớp lọc bằng đất sét để tẩy các tạp chất.
- Khử mùi: dầu dừa sẽ được khử mùi bằng nhiệt để loại bỏ các mùi và vị của dừa.
Nhờ những quá trình này, dầu dừa tinh luyện được xử lý nhiều hơn, có điểm bốc khói cao hơn (khoảng 200-232 độ C), phù hợp hơn để nấu nướng và không có mùi và hương vị đặc trưng của dừa.
Dầu dừa tinh luyện và không tinh luyện có chứa dinh dưỡng tương tự nhau (120 kcal cho 14g). Cả hai loại đều chứa các triglyceride chuỗi trung bình, acid lauric, và chất béo bão hoà và không bão hoà.
Việc lựa chọn dầu dừa tinh luyện hay không tinh luyện phụ thuộc vào từng cá nhân và mục đích sử dụng.
Nướng
Do dầu dừa không tinh luyện có hương vị và mùi khá mạnh, dầu dừa tinh luyện thích hợp hơn để nướng. Sản phẩm nướng bằng dầu dừa tinh luyện sẽ không mang mùi và vị của dừa, không làm mất đi hương vị của món ăn. Tuy nhiên, nếu bạn không quan trọng về mùi vị, bạn cũng có thể sử dụng dầu dừa không tinh luyện. Điểm bốc khói thấp của dầu dừa không tinh luyện sẽ không ảnh hưởng đến sản phẩm nướng, vì đa số thực phẩm không đạt đến nhiệt độ này khi nướng.
Cả hai loại dầu này đều phù hợp để thay thế bơ động vật trong chế độ ăn chay.
Nấu nướng
Trong nấu nướng, nên sử dụng dầu dừa không tinh luyện vì điểm bốc khói cao hơn, đặc biệt trong các món xào hoặc rán. Điều này cho phép nấu ở nhiệt độ cao hơn, món ăn sẽ giòn và không bị cháy. Tuy nhiên, bạn vẫn có thể sử dụng dầu dừa không tinh luyện để nấu nướng, nhưng phải nấu ở nhiệt độ thấp hơn và thời gian lâu hơn.
Bạn cũng có thể sử dụng dầu làm từ trái bơ để nấu nướng ở nhiệt độ cao, vì dầu từ trái bơ có điểm bốc khói cao (253-272 độ C), mùi nhẹ và phù hợp để chiên xào.
Nếu bạn cần dầu để trộn salad hoặc ướp thực phẩm trước khi nấu, dầu ôliu tinh luyện là lựa chọn tốt hơn vì có điểm bốc khói thấp hơn (160 độ C).
Rất nhiều người sử dụng dầu dừa để dưỡng da và tóc như một loại kem dưỡng ẩm tự nhiên hoặc dầu xả. Dầu dừa không tinh luyện là lựa chọn tốt hơn vì ít qua chế biến hơn, nhẹ nhàng và không gây mùi trên cơ thể.
Dầu dừa phù hợp với những người áp dụng chế độ ăn low carb hay keto vì chứa nhiều triglyceride chuỗi trung bình. Tuy nhiên, với những người quan tâm đến chất lượng bữa ăn hơn là lượng dinh dưỡng, dầu dừa không tinh luyện là lựa chọn tốt hơn vì ít qua chế biến hơn.
bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh, hãy theo dõi chúng tôi trên Facebook và YouTube.