Kẽm là một khoáng chất quan trọng cho sự phát triển của trẻ. Bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn có tác dụng kích thích sự thích thú với thức ăn và thúc đẩy sự phát triển chiều cao. Nhưng liệu trẻ biếng ăn có nên bổ sung kẽm và liệu biếng ăn có phải do thiếu kẽm hay không? Đây là những câu hỏi mà nhiều bậc cha mẹ thường gặp phải.
Tại sao cần bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn?
Kẽm được coi là một vi chất rất quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ, đặc biệt là đối với trẻ biếng ăn. Bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn là cách giải quyết cần thiết, vì có 2 lý do chính sau:
- Vai trò của kẽm trong sự phát triển của trẻ:
Kẽm là một loại vi chất vi lượng quan trọng, có tác động đến các cơ quan và chức năng cơ thể không chỉ của trẻ con mà còn của người lớn. Kẽm đóng vai trò hỗ trợ quá trình sản xuất, sinh sản và phân chia tế bào. Trong quá trình chuyển hóa sinh học, kẽm tham gia trực tiếp vào quá trình tổng hợp protein, axit nucleic và các thành phần cơ bản khác của sự sống.
- Mối liên hệ giữa kẽm và trẻ biếng ăn:
Trong quá trình chuyển hóa, kẽm tham gia vào thành phần cấu trúc và là chất xúc tác cho 100 loại men và tiền men. Tế bào trong cơ thể cần kẽm, và kẽm chủ yếu tập trung ở xương và cơ. Kẽm giúp tạo ra vị giác và khứu giác, mang lại cảm giác ngon miệng khi ăn, tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy khả năng hấp thụ.
Những biểu hiện trẻ thiếu kẽm biếng ăn
Giai đoạn sớm
Trẻ thiếu kẽm ở giai đoạn sớm không có những biểu hiện đặc trưng, mà có thể là biểu hiện của nhiều tình trạng khác nhau:
- Mệt mỏi, kém tập trung, buồn ngủ
- Biếng ăn, giảm hoặc mất sự ngon miệng, tiêu hóa kém
- Dễ nhiễm trùng
- Chậm tăng trưởng chiều cao và thể chất
Giai đoạn nặng, toàn phát
Khi trẻ biếng ăn không được bổ sung đủ kẽm và kịp thời, tình trạng thiếu kẽm của trẻ có thể dẫn đến tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau, từ cấu trúc của các cơ quan bên ngoài đến chức năng của các cơ quan bên trong:
- Da: Viêm da, da dày sừng, sạm da và bong da mặt ngoài hai cẳng chân (vảy cá).
- Tóc: Rụng tóc nhiều, đặc biệt là ở phần chân tóc trước trán, tóc mỏng, dễ gãy.
- Móng: Mất bóng, nhăn, có vệt trắng, chậm mọc...
- Mắt: Giác mạc khô, ngứa, giảm tiết nước mắt.
- Bán niêm mạc: Môi khô tróc vảy, lở mép, dễ bị các áp-tơ trong niêm mạc miệng, viêm quanh hậu môn, âm hộ...
- Hệ tiêu hóa: Mất vị giác, biếng ăn, dễ bị tiêu chảy.
- Hệ miễn dịch: Giảm miễn dịch, dễ nhiễm trùng tái diễn.
- Hệ thần kinh: Kích thích hoặc giảm hoạt động thần kinh, rối loạn nhận thức, mắc chứng ngủ lịm, chậm phát triển tâm thần vận động.
- Hệ sinh dục: Chậm phát triển giới tính, giảm chức năng tuyến sinh dục...
- Phát triển thể chất: Chậm tăng trưởng ở trẻ em hoặc bào thai, suy dinh dưỡng nặng.
Bổ sung kẽm cho bé biếng ăn bao nhiêu là đủ?
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, lượng kẽm an toàn để bổ sung cho trẻ biếng ăn từ 1 - 3 tuổi là 7mg, và con số này tăng lên 12mg cho trẻ từ 4 - 8 tuổi. Tuy nhiên, không nên bổ sung kẽm quá mức, vì việc hấp thụ kẽm quá liều có thể gây ra các biến chứng như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, đau đầu hoặc co thắt bụng. Ngoài ra, việc tiêu thụ kẽm quá mức trong thời gian dài có thể gây ngộ độc lâu dài. Vì vậy, cần tuân thủ liều lượng bổ sung kẽm khuyến nghị.
Bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn dưới dạng thuốc?
Việc bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn dưới dạng thuốc cần được hướng dẫn đúng liều lượng và chỉ định của bác sĩ. Không tự ý bổ sung kẽm cho trẻ em, đặc biệt là với liều lượng kẽm cao, vì việc thừa kẽm cũng có thể gây ra các nguy cơ về chuyển hóa và tăng trưởng.
Hướng dẫn bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn đúng cách
Có hai cách chính để bổ sung kẽm cho trẻ biếng ăn:
Bổ sung kẽm qua chế độ dinh dưỡng
Kẽm có nhiều trong thực phẩm có nguồn gốc động vật như hàu, sò, thịt gia súc, gia cầm, cá, tôm, cua... Mẹ cũng nên tăng cường bổ sung kẽm từ các loại thực phẩm giàu kẽm để đảm bảo lượng kẽm cần thiết cho cả mẹ và bé. Đối với trẻ nhỏ, sữa mẹ là nguồn bổ sung kẽm tốt nhất và dễ hấp thụ nhất.
Bổ sung kẽm dưới dạng thuốc
Việc bổ sung kẽm dưới dạng thuốc cần theo chỉ định và kê đơn của bác sĩ. Không tự ý bổ sung kẽm cho trẻ em, đặc biệt là với liều lượng cao.
Nhớ rằng không phải bất cứ trẻ biếng ăn nào cũng được cho là thiếu kẽm và cần bổ sung kẽm. Nên tìm hiểu kỹ vấn đề mà trẻ gặp phải và có thông tin đầy đủ từ các chuyên gia dinh dưỡng trước khi quyết định bổ sung kẽm cho trẻ.
Bổ sung kẽm là một cách khắc phục tình trạng biếng ăn hiệu quả, nhưng cần được thực hiện đúng cách và nghiêm túc. Chúng ta cần quan tâm và giúp trẻ phát triển toàn diện và khỏe mạnh hơn.