Niacin (còn được gọi là vitamin B3) có tác dụng giảm cholesterol máu, giảm viêm khớp và tăng cường chức năng não bộ. Tuy nhiên, việc sử dụng quá nhiều niacin cũng có thể gây tác dụng phụ nghiêm trọng. Hãy cùng tìm hiểu về niacin và lợi ích sức khỏe mà nó mang lại.
Niacin là gì?
Niacin thuộc nhóm vitamin B và có hai dạng chính: axit nicotinic và niacinamide (hoặc nicotinamide). Axit nicotinic được sử dụng để điều trị tăng cholesterol và bệnh tim mạch, trong khi niacinamide không có tác dụng làm giảm cholesterol máu mà có thể hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường typ 1, bệnh da liễu và bệnh tâm thần.
Tác dụng của niacin
Niacin giúp chuyển thức ăn thành năng lượng và đóng vai trò quan trọng trong quá trình trao đổi chất, gửi tín hiệu đến các tế bào, sản xuất và sữa chữa DNA, và làm chất chống oxy hóa. Thiếu niacin có thể dẫn đến mệt mỏi, giảm trí nhớ, lú lẫn, trầm cảm, đau đầu, tiêu chảy và vấn đề về da.
Bạn cần bao nhiêu niacin?
Lượng niacin khuyến nghị mỗi ngày khác nhau tuỳ theo độ tuổi và giới tính. Dưới đây là lượng niacin khuyến nghị một ngày cho các nhóm tuổi khác nhau:
- Trẻ sơ sinh: 0-6 tháng: 2mg/ngày, 7-12 tháng: 4 mg/ngày
- Trẻ nhỏ: 1-3 tuổi: 6mg/ngày, 4-8 tuổi: 8mg/ngày, 9-13 tuổi: 12mg/ngày
- Thanh thiếu niên và người trưởng thành: Nam giới trên 14 tuổi: 16mg/ngày, Nữ giới trên 14 tuổi: 14mg/ngày, Phụ nữ mang thai: 18mg/ngày, Phụ nữ cho con bú: 17mg/ngày
9 lợi ích sức khỏe của Niacin
1. Giảm lượng cholesterol xấu LDL
Niacin có thể làm giảm lượng cholesterol xấu đi khoảng 5-20%, tuy nhiên không phải là biện pháp chính trong điều trị tăng cholesterol. Việc sử dụng niacin có thể gây tác dụng phụ. Tuy nhiên, niacin vẫn có thể hữu ích đối với những người không dung nạp được statin.
2. Tăng lượng cholesterol tốt HDL
Niacin có khả năng làm tăng lượng cholesterol tốt HDL lên từ 15-35% bằng cách ngăn chặn sự giáng hóa của apolipoprotein A1.
3. Hạ triglyceride
Niacin giúp giảm lượng triglyceride đi khoảng 20-50% bằng cách ngừng hoạt động của một loại enzyme tham gia vào quá trình tổng hợp triglyceride. Điều này cũng giúp giảm việc sản xuất cholesterol tỷ trọng thấp LDL và cholesterol tỷ trọng rất thấp (VLDL).
4. Dự phòng bệnh tim mạch
Niacin có thể giúp giảm stress oxy hóa và viêm, hai tình trạng có thể dẫn đến xơ cứng thành mạch. Việc sử dụng niacin có thể giúp dự phòng các vấn đề tim mạch, tuy nhiên cần tiếp tục nghiên cứu để đưa ra kết luận chính xác.
5. Hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường typ 1
Niacin có thể giúp bảo vệ tế bào sản xuất insulin ở tụy và giảm nguy cơ mắc bệnh tiểu đường typ 1 ở trẻ em có nguy cơ cao. Tuy nhiên, với người bị tiểu đường typ 2, vai trò của niacin phức tạp hơn do tác động đối với lượng đường huyết.
6. Tăng cường chức năng não bộ
Niacin cần thiết để cung cấp năng lượng cho não bộ và có thể giúp hồi phục những tổn thương tế bào não. Ngoài ra, niacin cũng có tiềm năng trong việc hỗ trợ sức khỏe não bộ và điều trị bệnh Alzheimer.
7. Cải thiện tình trạng da liễu
Niacin có thể bảo vệ da khỏi tác động của ánh nắng mặt trời và giúp dự phòng một số loại ung thư da. Tuy nhiên, việc sử dụng niacin để điều trị bệnh da cần được theo dõi cẩn thận.
8. Giảm triệu chứng viêm khớp
Niacin có thể giảm triệu chứng viêm xương khớp, cải thiện khả năng chuyển động và giảm sự cần thiết sử dụng thuốc giảm đau. Điều này đang được nghiên cứu và hứa hẹn.
9. Điều trị bệnh Pellagra
Niacin là phương pháp điều trị chính cho bệnh Pellagra, một bệnh do thiếu niacin nghiêm trọng. Bệnh này không phổ biến ở các nước công nghiệp nhưng thường đi kèm với những tình trạng bệnh khác.
Có nên bổ sung niacin dưới dạng viên uống?
Đa số chúng ta có thể đáp ứng đủ lượng niacin qua thực phẩm hàng ngày. Tuy nhiên, nếu bạn thiếu niacin nặng hoặc có một bệnh cần liều niacin cao, bác sỹ có thể kê đơn thực phẩm chức năng chứa niacin. Sử dụng niacin liều cao cần theo dõi cẩn thận vì có thể gây tác dụng phụ.
Niacin có nhiều lợi ích sức khỏe quan trọng, nhưng việc sử dụng niacin cần được hướng dẫn và theo sự giám sát của bác sỹ. Hãy đảm bảo tham khảo ý kiến chuyên gia trước khi bắt đầu bổ sung niacin vào chế độ dinh dưỡng của bạn.
Hình ảnh chỉ mang tính minh họa.
Ảnh 1: .png)
Ảnh 2: .png)
Ảnh 3: .png)
Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh
Facebook: facebook.com/BVNTP
Youtube: youtube.com/bvntp
