Canh cua đồng, món ăn thơm ngon và bổ dưỡng, luôn được ưu tiên hàng đầu trong thực đơn những ngày hè nắng nóng. Với vị thanh mát của loại canh này, bạn không chỉ giải nhiệt cơ thể mà còn kích thích vị giác của cả gia đình.
Giá trị dinh dưỡng của canh cua đồng
Cua đồng là một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt, đặc biệt là những người sống ở nông thôn. Cua đồng sinh sống chủ yếu ở ruộng lúa, hồ, ao, mang lại hương vị mát mẻ, giàu dinh dưỡng và nhất là chất canxi.
Trong 100g cua đồng, bạn có thể tìm thấy 87 Kcal, 12,3g protid, 3,3g lipid và 2g glucid. Ngoài ra, cua đồng cũng chứa nhiều loại vitamin và muối khoáng, đặc biệt là canxi - với hàm lượng 5.040mg canxi, 430mg photpho, 4,7mg sắt và 2,1mg vitamin PP.
Chất lượng protid trong cua đồng cũng rất tốt, với 8/10 axit amin cần thiết cho cơ thể. Đó là lysine, methionine, valine, leucine, isoleucine, phenylalanine, threonine và tryptophan.
Cùng với giá trị dinh dưỡng, theo sách Hải Thượng Lãn Ông, cua đồng còn có tác dụng chữa bệnh và giữ gìn sức khỏe.
Chuyên gia chỉ lưu ý không thể bỏ qua khi ăn canh cua đồng
Cua đồng có thể được kết hợp với nhiều loại rau củ khác nhau như rau đay, mồng tơi, rau dền, rau muống và khoai sọ, mướp, bầu, bí. Bạn cũng có thể nấu cua đồng với riêu cua, tuy nhiên không nên nấu với rau mà nên dùng một loại chất chua như khế, me, sấu. Riêu cua có thể được ăn kèm với cơm, bún hoặc bánh đúc thái mỏng.
Canh cua đồng không chỉ cung cấp giá trị dinh dưỡng từ cua đồng mà còn bổ sung cả lượng dinh dưỡng và vitamin từ rau củ. Canh cua cũng giúp bổ sung nước và các chất điện giải cho cơ thể trong những ngày nóng.
Ví dụ, một bát canh cua mồng tơi, mướp với 55g cua đồng, 70g mồng tơi, 100g mướp, 5g dầu thực vật, 1g muối sẽ cung cấp 120Kcal, 9,1g protid, 7,0g lipid, 5,1g glucid, 2,3g chất xơ, 116µg vitamin A, 1504µg beta-caroten, 58mg vitamin C, 218,7mg canxi, 2,7mg sắt, 668,4mg natri, 558,9mg kali, 0,4mg kẽm.
Lưu ý khi ăn cua đồng
- Tuyệt đối không nên chế biến cua đồng đã chết. Trong cua đồng chết có chất histidine gây dị ứng, có thể gây mề đay, ngứa ngáy, nôn nao, đau đầu, chóng mặt và ngộ độc.
- Tuyệt đối không ăn gỏi cua hay uống nước cua sống. Dù trước kia, những võ sĩ trước khi thi đấu thường uống nước cua để tăng cường sức lực, nhưng việc này có thể gây hậu quả xấu cho sức khỏe. Nước cua sống và gỏi cua đều là những món ăn sống có thể chứa nhiều mầm bệnh nguy hiểm, đặc biệt là bệnh sán lá phổi (Paragonimus ringeri).
- Bệnh sán lá phổi là một bệnh lây qua đường tiêu hóa. Ăn gỏi cua và uống nước cua sống có thể làm lây truyền bệnh sán lá phổi.
Canh cua đồng nên ăn kết hợp với cà muối như thế nào?
Từ xa xưa, canh cua thường được kết hợp với cà muối. Cà muối là một món gia vị làm cho bữa ăn trở nên thêm hấp dẫn.
Mỗi quả cà muối có trọng lượng khoảng 8g, nếu một bữa ăn có 7 quả cà, tổng trọng lượng cà muối sẽ khoảng 55g. Giá trị dinh dưỡng của 55g cà muối cung cấp 7Kcal, 0.7g protein, 1.1g glucid, 0.9g chất xơ, 22µg beta-caroten, 8.3mg canxi, 0.44mg sắt và 406mg natri.
Các thức ăn muối mặn như dưa, cà, hành, kiệu muối... có thể tăng nguy cơ ung thư dạ dày do chứa chất nitrosamin. Tuy nhiên, việc ăn cà pháo cùng canh cua để tăng phần hấp dẫn và thú vị không gây ngại.
Khi ăn cà muối và các món muối khác, hãy chắc chắn rằng cà đã chín đều, không ăn cà muối chưa được chín đủ. Cà muối chưa chín có hàm lượng nitrit cao hơn cà đã chín do quá trình vi sinh khử. Tuy nhiên, nitrit sẽ giảm dần và hết sau khi cà đã chín. Vì vậy, nếu ăn cà muối, hạn chế số lượng và không muối quá mặn để tránh lượng muối thừa vào cơ thể.
Dù canh cua kết hợp với cà muối ngon và hấp dẫn, bạn nên ăn khoảng 4-5 quả cà muối trong một bữa. Đặc biệt, những người mắc bệnh tăng huyết áp cần hạn chế ăn cà muối.
Canh cua đồng với cà muối là một món ăn thông dụng và phổ biến của người Việt, không chỉ ngon mát trong mùa hè mà còn bổ dưỡng. Ăn cua đồng giúp bổ sung canxi và chất đạm cho cơ thể.
Mặc dù canh cua là một món ăn ngon, hấp dẫn và bổ dưỡng trong mùa hè, bạn cũng chỉ nên ăn 3-4 bữa mỗi tuần. Hãy thêm các món ăn khác vào thực đơn để bữa ăn đa dạng và bổ sung đầy đủ chất dinh dưỡng cho cơ thể.
ThS.BS Nguyễn Văn Tiến (Trung tâm Giáo dục Truyền thông Dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia)
