Hãy để chúng tôi giúp bạn giải đáp câu hỏi "Ăn gì tốt cho thận?", đồng thời giới thiệu các loại thực phẩm nên ưu tiên bổ sung vào chế độ ăn của bạn.
Chế độ ăn tốt nhất cho thận
Chế độ ăn tốt nhất cho thận là chế độ nạp một lượng dinh dưỡng vừa đủ vào cơ thể nhằm đảm bảo thận không hoạt động quá tải. Chế độ này cần đáp ứng đầy đủ các nhu cầu về năng lượng, protein, vitamin và khoáng chất cần thiết. Nhưng song song đó, hàm lượng của một số dưỡng chất như natri, kali, phốt pho, nước,… sẽ được kiểm soát nghiêm ngặt. Bởi vì chúng có thể gây ra hiện tượng tích tụ trong cơ thể, cản trở hoạt động của thận nói riêng và các cơ quan khác nói chung.
Chọn thực phẩm ít muối, natri tốt cho thận
Chế độ dinh dưỡng tốt cho thận luôn bao gồm các loại thực phẩm ít muối và natri. Khi cắt giảm dư lượng đến từ những chất này, bạn có thể kiểm soát tốt tình trạng tăng huyết áp - nguyên nhân phổ biến gây ra bệnh suy thận. Các nhóm thực phẩm ít muối và natri nên thường xuyên bổ sung vào chế độ ăn là:
- Rau củ quả: Cải bó xôi, củ cải, cà rốt.
- Trái cây: Dưa hấu, dâu, táo, lê.
- Ngũ cốc và hạt: Ngô, gạo lứt, yến mạch, hạt lanh, hạt chia, hạt hướng dương.
- Protein lành mạnh: Nạc gà không da, cá hồi, trứng, sữa chua.
Lựa chọn thực phẩm ít kali nếu bị bệnh suy thận
Nếu mắc các bệnh về thận hoặc có thể trạng thận yếu, bạn nên ưu tiên lựa chọn các loại thực phẩm ít kali. Như vậy cơ thể dễ lọc và đào thải khoáng chất này hơn, tránh tình trạng tăng kali trong máu gây rối loạn nhịp tim và ảnh hưởng đến sức khỏe. Thực phẩm ít kali được chia theo các nhóm sau:
- Rau cải: Cải bó xôi, cải lưới, bắp cải.
- Trái cây: Dứa, lê, táo.
- Các loại ngũ cốc và hạt: Gạo trắng, mì, yến mạch.
- Nguồn đạm: Các loại nạc cá, gà không da, trứng.
- Thực phẩm khác: Bánh mì trắng, mì ống, bơ, dầu oliu, đậu tương.
Thực phẩm ít phốt pho cho những ai bị bệnh thận
Người mắc bệnh thận mạn tính giai đoạn III, IV và V cần ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm chứa ít phốt pho. Bởi vì khi thận yếu, cơ thể không có đủ khả năng lọc khoáng chất này khỏi máu một cách nhanh chóng, hiệu quả. Dư lượng phốt pho từ đó có thể làm tăng canxi huyết, gây loãng xương, xơ cứng động mạch,… Một số thực phẩm chứa ít phốt pho mà bạn có thể thêm vào chế độ ăn uống là:
- Trái cây tươi: Táo, mận, nho, quýt, dâu tây, dưa hấu, dứa.
- Rau củ quả: Rau xà lách, cải bó xôi, bắp cải, bông cải, dưa leo, ớt chuông, măng tây, đậu xanh, cà tím.
- Tinh bột: Cơm, bánh mì, mì ống, cám gạo.
- Nguồn đạm lành mạnh: Nấm đông cô, phi lê cá, ức gà bỏ da, lòng trắng trứng.
Đồ ăn có hàm lượng protein thấp
Tiêu thụ thực phẩm chứa hàm lượng chất đạm cao có thể làm tăng nồng độ axit uric trong huyết thanh, gây tăng huyết áp và làm giảm lưu lượng máu chảy đến thận. Từ đó thúc đẩy nguy cơ bị suy thận cấp/mạn tính và sỏi thận. Do đó, việc ưu tiên đồ ăn ít protein là rất quan trọng với người có thể trạng thận yếu hoặc mắc bệnh. Một số cách để kiểm soát lượng đạm nạp vào cơ thể thông qua đồ ăn mà bạn có thể tham khảo qua là:
- Đảm bảo không ăn quá 55 - 85g thịt đỏ/ nạc cá/ ức gà trong một bữa ăn, tuân thủ giới hạn chất đạm tiêu thụ mỗi ngày theo chỉ định của bác sĩ khi đang điều trị các bệnh lý về thận.
- Hạn chế thịt đỏ, ưu tiên sử dụng đạm lành mạnh từ các loại đậu, trứng, sữa, nạc cá, ức gà bỏ da,…
Thực phẩm ít oxalate để hạn chế bị sỏi thận
Thực phẩm giàu oxalate dễ làm tăng nguy cơ tái phát sỏi thận ở nhóm đối tượng có tiền sử mắc bệnh này. Danh sách các loại thực phẩm chứa hàm lượng oxalate cao mà người có thể trạng thận yếu nên tránh gồm cám gạo, kiều mạch, hạt hạnh nhân, cải bó xôi, khoai tây, đậu bắp, củ cải, bơ, cam, bưởi, mâm xôi, dứa, chà là, kiwi,…
TOP 15 thực phẩm bổ thận giúp thận luôn khỏe mạnh
Dưới đây là danh sách các loại thực phẩm mà bạn nên ưu tiên thêm vào chế độ dinh dưỡng của mình, nhất là với những người có thể trạng thận yếu hoặc mắc bệnh liên quan.
- Cá chẽm: Hàm lượng Omega 3 dồi dào chứa trong cá chẽm rất tốt cho những người đang điều trị bệnh lý về thận. Thực phẩm này cũng giúp giảm viêm, chống trầm cảm lo âu.
- Khoai lang: Hàm lượng kali chứa trong khoai lang giúp giảm tình trạng tích tụ chất lỏng do khoáng chất natri gây ra cho thận.
- Các loại quả mọng: Việt quất, mâm xôi, nho… cung cấp các chất có khả năng bảo vệ và cải thiện chức năng thận hiệu quả.
- Rau lá xanh đậm: Rau lá xanh đậm chứa nhiều chất xơ, hỗ trợ kiểm soát tốt lượng đường huyết và hạ áp lực máu.
- Bắp cải: Bắp cải là thực phẩm chứa ít kali, phốt pho và natri nên rất phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn uống của người mắc các bệnh về thận.
- Ớt chuông đỏ: Ớt chuông đỏ chứa hàm lượng natri rất ít giúp giảm áp lực lọc và đào thải khoáng chất này cho thận.
- Hành tây: Hành tây vừa giúp tạo hương vị cho món ăn thay muối lại không chứa natri rất tốt cho thận.
- Măng tây: Măng tây chứa nhiều quercetin - hợp chất chống oxy hóa thuộc nhóm flavonoids có tác dụng ngăn ngừa tăng huyết áp, hạn chế tình trạng suy thận.
- Tỏi: Tỏi chứa nhiều allicin - hợp chất chống oxy hóa có tác dụng điều hòa huyết áp, được đánh giá là loại thực phẩm không thể thiếu trong chế độ dinh dưỡng của người mắc các bệnh lý về thận.
- Bông cải: Bông cải cung cấp nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể bao gồm vitamin K, folate và chất xơ.
- Nho đỏ: Nho đỏ có hàm lượng protein rất thấp, chỉ ở mức 0.5mg nên rất phù hợp với người mắc các bệnh về thận.
- Dưa hấu: 92% thành phần trong dưa hấu là nước. Vì vậy, việc bổ sung dưa hấu vào chế độ ăn uống dù dưới hình thức nào đều giúp cơ thể tăng cường bài tiết nước tiểu, hỗ trợ phòng ngừa và phân hủy sỏi thận.
- Nấm đông cô: Nấm đông cô chứa ít kali hơn các loại nấm khác nên có thể bổ sung vào khẩu phần ăn cho người bệnh mạn tính mà không cơ thể nạp lượng khoáng chất quá mức.
Một số thực phẩm mà người bị thận không nên ăn
Nếu có thể trạng thận yếu hoặc đang trong quá trình điều trị các căn bệnh liên quan, bạn nên chú ý cắt giảm và hạn chế các loại thực phẩm chứa hàm lượng kali, phốt pho và natri cao như:
- Trái cây: Bơ, mơ, chuối, cam, nho khô.
- Rau củ quả: Rau bina nấu chín, khoai tây, cà chua, dưa chua, đậu.
- Nguồn đạm: Gạo lứt, bánh mì nguyên cám, cám ngũ cốc, yến mạch; thịt chế biến.
- Khác: Bánh quy, sữa, thực phẩm đóng hộp.
Nên làm gì để bảo vệ thận tốt?
Trên thực tế, biết ăn gì tốt cho thận không thôi là chưa đủ để ngăn ngừa tối đa các bệnh liên quan. Bạn sẽ cần phải lưu tâm tới nhiều khía cạnh hơn để giữ cho thận luôn hoạt động tốt và cơ thể khỏe mạnh. Sau đây là một số điều có thể giúp ích:
- Thay đổi lối sống: Người mắc có thể trạng thận yếu hoặc mắc các bệnh liên quan thường được khuyến nghị nên thay đổi lối sống, cụ thể như không hút thuốc, uống rượu bia, thường xuyên vận động, tập thể dục ít nhất 150 phút/ ngày. Bạn cũng cần tránh các loại thuốc chống viêm không steroid (NSAID) hay thuốc không kê đơn chứa ibuprofen trừ khi được bác sĩ chỉ định sử dụng.
- Xây dựng chế độ dinh dưỡng: Với tình trạng thận yếu, bạn nên xây dựng chế độ ăn uống lành mạnh, không nạp quá 6g muối/ ngày, hạn chế dư lượng protein, phốt pho, natri,… Đồng thời ưu tiên sử dụng các loại thực phẩm tốt cho thận.
Hi vọng các thông tin trên giúp bạn có cái nhìn rõ hơn về các loại thực phẩm tốt cho thận. Hãy chăm sóc sức khỏe thận của bạn bằng cách ăn uống lành mạnh và duy trì một lối sống tích cực.