Kim loại đã trở nên rất phổ biến trong cuộc sống hiện đại của chúng ta. Chúng ta thường thấy rất nhiều đồ vật xung quanh chúng ta được làm bằng kim loại, từ quạt, song sắt cửa sổ, các linh kiện xe máy cho đến phụ tùng xe đạp. Tuy nhiên, bạn đã biết được có bao nhiêu loại kim loại khác nhau tồn tại? Các loại kim loại này có những tính chất và ứng dụng riêng của chúng hay chưa?
Kim loại - Khái niệm cơ bản
Kim loại (tiếng Hy Lạp gọi là "matallon") là một dạng nguyên tố có khả năng tạo ra các ion dương và có chứa các liên kết kim loại. Trong bảng tuần hoàn hóa học, có tới 80% các nguyên tố được coi là kim loại, trong khi các nguyên tố còn lại được phân loại là á kim và phi kim. Một số nguyên tố kim loại phổ biến nhất bao gồm nhôm, đồng, vàng, sắt, chì, bạc, titan...
Kim loại
Kim loại nguyên chất tồn tại trong tự nhiên (dạng tự do) rất khó được tìm thấy. Chúng chủ yếu tồn tại dưới dạng hợp chất. Các kim loại thường có tính khá mạnh trong phản ứng hóa học, đặc biệt là trong phản ứng với oxy khi tạo thành các oxit. Tuy thời gian phản ứng có thể khác nhau tuỳ thuộc vào từng loại kim loại. Ví dụ, sắt sẽ bị gỉ trong vài năm, trong khi kiềm lại bốc cháy ngay lập tức khi tiếp xúc với oxy. Điều này chứng tỏ tính chất phức tạp của kim loại và yêu cầu phương pháp bảo quản đặc biệt.
Kim loại rất dễ bị gỉ khi tiếp xúc với oxy
Tính chất vật lý của kim loại
Dưới đây là một số tính chất vật lý chung của kim loại:
- Tại nhiệt độ tiêu chuẩn (0 độ C), kim loại thường tồn tại ở dạng rắn (trừ thủy ngân ở dạng lỏng).
- Đến một ngưỡng nhiệt độ nhất định, kim loại có thể tồn tại ở dạng lỏng hoặc dạng hơi.
- Kim loại có xu hướng có ánh kim, dễ kéo dài và dát mỏng.
- Là chất dẫn điện và chất dẫn nhiệt tốt.
- Kim loại có khối lượng riêng lớn, chính vì vậy chúng thường nặng hơn so với phi kim.
- Các kim loại dễ bị oxy hóa.
Kim loại trong tự nhiên tồn tại chủ yếu ở dạng rắn
Các loại kim loại phổ biến
Kim loại được phân loại thành một số loại phổ biến sau:
- Kim loại cơ bản: Đây là những loại kim loại có khả năng bị oxy hóa hoặc dễ bị ăn mòn, như sắt, niken, kẽm, đồng và chì. Các kim loại này có giá thành rẻ, dễ bị oxy hóa và phản ứng với axit clohidric loãng để tạo ra hydro.
- Kim loại đen: Đây là các kim loại có màu đen như sắt, titan, crom... Chúng có nguồn gốc từ hơn 200 triệu năm trước.
- Kim loại màu: Bao gồm các kim loại có màu khác với màu đen, ví dụ như vàng, bạc, đồng, kẽm. Ví dụ, vàng có màu vàng, bạc có màu bạc, đồng có màu đỏ nhạt...
- Kim loại dùng để đúc đồ vật: Những kim loại này được sử dụng để đúc tiền thời xưa. Chúng thường được định giá dựa trên lượng kim quý có trong chúng.
Trong lõi của Trái Đất, chúng ta có rất nhiều kim loại (chủ yếu là sắt), trong khi lượng kim loại trong phần lớp vỏ ít hơn so với các phi kim và tồn tại chủ yếu dưới dạng hợp chất trong khoáng sản hoặc mỏ quặng. Một số kim loại ít hoặc không phản ứng với oxy tồn tại dưới dạng nguyên chất (kim loại quý) như vàng, bạc, đồng và platin...
Lõi Trái Đất chứa chủ yếu là sắt
Như vậy, kim loại là một loại vật liệu quan trọng và phổ biến trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta. Hi vọng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về khái niệm và tính chất của kim loại.
