Ngày nào chị N.T.H ở phố Xã Đàn, Hà Nội cũng làm công việc đầu tiên sau khi thức dậy là đun sôi hai ấm nước để cả gia đình dùng dần. Nước không uống hết trong ngày thì chị đun lại và chờ cho nguội để uống vào ngày tiếp theo. Tuy nhiên, sau khi nghe thông tin rằng uống nước đun lại nhiều lần có thể gây hại cho sức khỏe, chị đã chi ra cả chục triệu đồng để mua máy lọc nước. "Việc uống nước này giờ tôi an tâm hơn, vì bạn bè thường nói nước để lâu và đun lại nhiều lần có thể gây bệnh nên tôi sợ không dám uống nữa", chị N.T.H chia sẻ.
Mặc dù không có bằng chứng cụ thể, nhưng những thông tin như vậy đã lan truyền khắp nơi và nhiều người vẫn nghe, lo lắng và thậm chí thực hiện như cách người khác khuyên.
Không có bằng chứng về ảnh hưởng của nước đun lại nhiều lần tới sức khỏe
Có một tin đồn cho rằng uống nước đun lại nhiều lần có thể gây ung thư do quá trình đun sôi tạo ra muối nitrit từ nitrat có trong nước, ảnh hưởng đến khả năng vận chuyển máu trong cơ thể, làm tim đập nhanh hơn và hệ hô hấp hoạt động khó khăn hơn. Tuy nhiên, theo chuyên gia an toàn thực phẩm Vũ Thế Thành, nitrat tồn tại trong nước ở mức giới hạn cho phép và chất này chuyển hóa thành nitrite sau khi đun sôi. Tuy nhiên, chưa có bằng chứng khoa học nào cho thấy việc uống nước đun sôi, đun lại nhiều lần có thể gây ung thư ở con người.
"Khi đun sôi nước, hàm lượng Nitrosamin tăng nhưng tăng không đáng kể chỉ 10%, không đủ để gây hại cho sức khỏe người dùng. Chỉ những vùng sử dụng nước giếng sâu mới có lượng Nitrat cao, nhưng chỉ ảnh hưởng đến trẻ em. Trẻ em từ 1-4 tuổi có thể gặp hội chứng pubemin vì lượng nitrite gây khó khăn trong việc vận chuyển ôxy trong máu, dẫn đến thiếu máu và làm da trở nên xanh" - ông Vũ Thế Thành cho biết.
Chất Clo sẽ bay hơi khi nước đun sôi hoặc để bên ngoài không khí
Sử dụng chất Clo để diệt khuẩn là một yêu cầu bắt buộc. Theo ông Vũ Thế Thành, hầu hết các nước trên thế giới đều sử dụng chất Clo với hàm lượng 0,3-0,5mg/l để diệt khuẩn. Tuy nhiên, lượng Clo còn lại trong nước tùy thuộc vào điều kiện từng quốc gia. Ở Việt Nam, sử dụng Clo với mức độ cao hơn một chút để đảm bảo khi mất mát còn đủ. Do đó, nếu bạn sống gần các nhà máy cung cấp nước, nước sử dụng sẽ có nồng độ Clo cao hơn so với các khu vực khác. Nước có Clo có mùi khá khó chịu và có thể gây dị ứng ở một số người.
Tuy nhiên, trong trường hợp này, bạn chỉ cần để nước ra chậu hoặc xô trong một khoảng thời gian ngắn hoặc đun sôi thì chất Clo sẽ bay hết. Ngay cả chất hữu cơ do tác động của Clo cũng không đáng lo ngại.
Không có bằng chứng nước nhiễm Canxi gây bệnh sỏi thận
Ở Việt Nam, phần lớn nước sử dụng đều chứa Canxi. Bằng chứng cho thấy sau khi đun nước một thời gian, ấm đun nước sẽ có mảng đóng cặn dưới đáy hoặc xung quanh bề mặt của ấm, đó chính là nước cứng hoặc nước nhiễm Canxi. Nhiều người lo ngại rằng nước nhiễm Canxi nếu uống nhiều sẽ gây hại cho thận.
Tuy nhiên, PGS-TS Trần Thượng Quảng, Phó Trưởng bộ môn hóa hữu cơ - trường ĐH Bách Khoa Hà Nội cho rằng, nước đã qua quá trình lọc nước từ nhà máy trước khi sử dụng trong các gia đình, nên lượng Canxi trong nước đều ở mức giới hạn cho phép. "Không có nghiên cứu nào nói rằng nước nhiễm Canxi gây hại cho thận. Bệnh sỏi thận xảy ra do uống ít nước mà thôi" - PGS.TS Trần Thượng Quảng nhấn mạnh.
Uống nước đun sôi để nguội là tốt nhất cho sức khỏe
Trước khi uống, việc đun sôi nước là cần thiết để tiêu diệt vi khuẩn. Nước lọc, nước đóng chai không an toàn như nước đun sôi để nguội - điều này được ông Vũ Thế Thành khẳng định. "Yếu tố diệt khuẩn là rất quan trọng, nếu không đun sôi, nước có thể gây bệnh kiết lị, thương hàn khi tiếp xúc với cơ thể, đó không phải là vấn đề nhỏ".
Nước đun sôi để nguội có thể được bảo quản trong vòng 2-3 ngày, tuy nhiên, để đảm bảo vệ sinh an toàn khi sử dụng, chúng ta nên thường xuyên vệ sinh cốc chén, bình đựng nước và ấm đun nước. Thói quen sinh hoạt không hợp vệ sinh có thể gây ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta.
