Tại Việt Nam, mỗi 13 phút lại có một trẻ chào đời bị mắc phải hội chứng dị tật bẩm sinh. Vậy nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi là gì và liệu có cách nào để phòng ngừa? Hãy cùng tìm hiểu các thông tin thú vị dưới đây!
Dị tật bẩm sinh thai nhi là gì?
Dị tật bẩm sinh là những sự bất thường về cấu trúc hoặc chức năng có thể được phát hiện trước khi sinh, lúc mới sinh hoặc sau khi sinh. Điều này có thể ảnh hưởng đến một số bộ phận như tim, não, tứ chi hoặc toàn bộ cơ thể, gây ảnh hưởng về hình thái và chức năng của các cơ quan. Tùy thuộc vào bất thường và mức độ nghiêm trọng của dị tật, sẽ quyết định khả năng sống của trẻ.
Các nguyên nhân gây dị tật thai nhi
Có vô số nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi. Phổ biến nhất có thể kể đến:
Thai dị tật do yếu tố di truyền
Cha/mẹ mang gen bệnh (biểu hiện bên ngoài hoặc không) hoặc có tiền sử mắc bệnh trong gia đình, khả năng truyền cho con/cháu rất cao. Quan hệ huyết thống/cận huyết thống cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh dị tật bẩm sinh di truyền hiếm gặp. Những bất thường di truyền về gen thường gây ra tình trạng thai lưu, sảy thai, sinh non, trẻ ra đời mắc dị tật, thiểu năng trí tuệ và thậm chí tử vong.
Nguyên nhân dị tật thai nhi do yếu tố môi trường
Nếu người mẹ tiếp xúc với một số loại thuốc, hóa chất độc hại (như thuốc trừ sâu, chất phóng xạ) trong thời gian mang thai, thai nhi dễ bị ảnh hưởng. Người mẹ sống gần khu vực lò luyện kim, hầm mỏ, rác thải cũng có nguy cơ cao hơn so với người khác.
Tình trạng dinh dưỡng của người mẹ
Nhu cầu dinh dưỡng tăng lên nhưng không được đáp ứng đầy đủ, khiến người mẹ thiếu chất. Các chất dinh dưỡng thiết yếu như folate, canxi, axit folic giúp thai phát triển nhưng chưa được cung cấp đủ. Nếu cung cấp quá nhiều chất dinh dưỡng, có thể gây tác dụng phụ không mong muốn như việc vượt quá hàm lượng vitamin A cho phép làm phôi thai phát triển không bình thường.
Các nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi khác
Nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi còn có thể bắt nguồn từ việc người mẹ lớn tuổi mới sinh con, tự ý sử dụng thuốc bổ trong thai kỳ, lạm dụng các chất kích thích (như rượu, bia, thuốc lá, cà phê, ma túy), hay mẹ bị các bệnh như rubella, viêm gan siêu vi, viêm thận, giang mai...
Vì sao tỉ lệ người bị bệnh và tật di truyền bẩm sinh ở vùng nông thôn cao hơn ở thành thị?
Tỉ lệ người bị bệnh và tật di truyền bẩm sinh ở vùng nông thôn cao hơn so với thành thị. Nguyên nhân là do ở thành thị, lối sống hiện đại, cơ sở vật chất, nguồn thức ăn và nước uống được xử lý kỹ lưỡng hơn rất nhiều so với vùng nông thôn. Bên cạnh đó, thành thị cũng chú trọng thực hiện các xét nghiệm dị tật thai nhi sớm, giúp phát hiện sớm và can thiệp kịp thời cho thai nhi.
Có thể phòng ngừa dị tật thai nhi hay không?
Khi đã xác định được nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi, bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa để bảo vệ tương lai cho thế hệ sau. Các bác sĩ khuyên mỗi người nên thực hiện các phương pháp phòng ngừa dị tật thai nhi ở nhiều giai đoạn trước và trong quá trình mang thai.
Phương pháp phòng ngừa bao gồm:
- Khám sức khỏe trước hôn nhân và trước khi mang thai, sàng lọc để phát hiện các bệnh liên quan đến di truyền. Xét nghiệm triSure Carrier để tìm ra các bệnh di truyền lặn như tan máu bẩm sinh, rối loạn chuyển hóa galactose, thiếu hụt men G6PD,... để điều trị sớm và hạn chế hậu quả.
- Đối với người đang mang thai, cần thăm khám và xét nghiệm sàng lọc trước sinh để có phương án điều chỉnh và xử lý kịp thời. Ngày nay, xét nghiệm triSure NIPT đã tiên tiến, giúp phát hiện sớm các nguy cơ dị tật bẩm sinh nghiêm trọng và đưa ra quyết định can thiệp đúng thời điểm. Quy trình lấy mẫu máu đơn giản, không xâm lấn chỉ mất 5 phút, an toàn cho mẹ và bé. Với chi phí hợp lý, dịch vụ này trở nên dễ tiếp cận hơn đối với mọi người.
Đây là bước ngoặt quan trọng của y học hiện đại, tạo nền tảng vững chắc trong lĩnh vực nghiên cứu gen và dị tật bẩm sinh.
Bài viết đã trình bày về nguyên nhân gây dị tật ở thai nhi và cách thức phòng ngừa. Nếu bạn còn băn khoăn về dịch vụ, hãy liên hệ với Gene Solutions để được giải đáp. Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn trải nghiệm hữu ích với công nghệ phân tích di truyền tiên tiến nhất, hướng tới sứ mệnh vì cộng đồng.
Xem thêm:
- Có nên xét nghiệm máu phát hiện ung thư vú?
- Xét nghiệm NIPT quan trọng thế nào và có nên làm?
- Xét nghiệm sàng lọc thai nhi - những điều mẹ cần biết
- Các mốc sàng lọc thai nhi cần nhớ để có thai kỳ khỏe mạnh
- Tổng hợp chi phí khám sàng lọc dị tật thai nhi