Tai biến mạch máu não là căn bệnh nguy hiểm xảy ra đột ngột và thường dẫn đến đột quỵ. Mặc dù khá khó kiểm soát và chữa khỏi, nhưng với việc tập luyện kết hợp với chế độ ăn uống hợp lý, chúng ta vẫn có thể hạn chế sự tiến triển của bệnh và giúp người bệnh phục hồi nhanh hơn.
Nhu cầu dinh dưỡng cho người bị đột quỵ
-
Lượng protein cần thiết hàng ngày là 0,8g/kg cân nặng. Nên ưu tiên thực phẩm ít cholesterol và giàu đạm thực vật (đậu đỗ, đậu tương, đậu phụ) và đạm động vật (cá biển, cá đồng, sữa, thịt gà không da). Trường hợp có suy thận, lượng protein cần giảm xuống từ 0,4 đến 0,6g/kg cân nặng.
-
Chất béo nên giữ ở mức 25-30g chất béo/ngày, trong đó 1/3 là chất béo động vật và 2/3 là chất béo thực vật như vừng và lạc. Một số axit béo trong dầu thực vật có khả năng giảm nguy cơ đột quỵ, đặc biệt là do tạo cục máu đông trong mạch máu não.
-
Vitamin và chất khoáng có trong các loại hoa quả chín, rau củ và sữa. Những thực phẩm này giàu kali, có tác dụng lợi tiểu và giảm huyết áp. Một quả chuối có khoảng 400mg kali, tương đương với 1 ly nước cam hay một củ khoai tây nướng. Người tiêu thụ dưới 1.500mg kali/ngày có nguy cơ đột quỵ cao hơn 28% so với người tiêu thụ 2.300mg kali/ngày. Cần dùng ít nhất 300mcg axit folic mỗi ngày để giảm 20% nguy cơ đột quỵ và 13% nguy cơ bệnh tim. Axit folic có tác dụng chống xơ vữa động mạch, giảm huyết áp và cholesterol máu. Axit này có trong các loại quả chua, rau lá xanh, đậu, gạo, mỳ và các sản phẩm từ ngũ cốc, cũng như gan.
Chế độ ăn cho người bị đột quỵ
-
Hạn chế muối: Ăn mặn sẽ gây tăng huyết áp. Nên ăn nhạt vừa phải, lượng muối trong chế độ ăn uống cho bệnh nhân cao huyết áp trong một ngày nên từ 5 đến 6 gam (bao gồm muối trong thức ăn).
-
Hạn chế: đường, calo, trứng, đồ chiên xào, mỡ động vật và các phủ tạng động vật (óc, tim, gan, bầu dục, lòng đỏ trứng gà). Nên thay thế dầu ăn bằng lạc và vừng trong chế độ ăn uống cho người cao huyết áp. Ưu tiên ăn nhiều rau xanh, thực phẩm giàu chất xơ và tăng cường vận động thể lực phù hợp để giảm cân.
-
Nên bồi bổ cơ thể bằng thức ăn giàu kali như khoai, đậu, rau dền, dưa chuột, bắp cải, súp lơ, su hào, carot, xà lách, đậu cove, giá đỗ, cải xoong, cà chua, cam, chanh, chuối, mận, mơ, dưa hấu. Nên ưu tiên thực phẩm có ít chất béo như thịt bò nạc, thịt gà nạc, thịt thăn lợn, cá không da và đậu đỗ.
Những điều cần lưu ý
-
Thức ăn nên dễ tiêu hóa và phân bố đều thành 3-4 bữa/ngày. Nên tránh thức ăn kích thích như gia vị cay, nóng, rượu, chè, cà phê.
-
Giảm muối và nước do bệnh nhân không thể tiết nhiều muối và nước, gây tụ máu tĩnh mạch và ảnh hưởng đến chức năng thận. Nếu có suy tim, lượng nước uống phải dựa trên lượng nước tiểu trong 24h. Hạn chế muối ở mức 4-5g/ngày để giảm phù và giúp thận bài tiết các chất thải. Tránh thức ăn chế biến sẵn chứa nhiều muối như dưa, cà, hành muối, bánh mỳ, thịt hun khói, batê, xúc xích.
-
Giảm lượng năng lượng để tránh tăng cân và giảm bớt hoạt động cho hệ tiêu hóa và tuần hoàn. Năng lượng cung cấp nên chủ yếu từ rau củ, khoai, đậu đỗ, cơm, mỳ, bún, miến.
Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, hãy kết hợp với việc tập luyện để tăng cường sức khỏe và đề kháng cho cơ thể. Sau khi trải qua tai biến mạch máu não, cần phục hồi chức năng bằng các bài tập phù hợp tại nhà hoặc các phòng tập vật lý trị liệu để quay trở lại hoạt động sinh hoạt bình thường.
Xem thêm các chủ đề liên quan:
- Trung tâm phục hồi chức năng
- Phục hồi chức năng sau phẫu thuật
- Vật lý trị liệu thoái hóa cột sống cổ
- Chữa liệt dây thần kinh số 7
- Tập vật lý trị liệu cho người bị tai biến
- Phục hồi chức năng sau tai biến mạch máu não