Buổi Chiều - Khoảng Thời Gian Quan Trọng
Buổi chiều là khoảng thời gian đáng quý giữa trưa và tối mỗi ngày. Đây là lúc mặt trời bắt đầu lặn từ vị trí cao nhất trên bầu trời, trước khi chạm đến đường chân trời về phía Tây. Đối với con người, buổi chiều đánh dấu nửa cuối ngày làm việc và học tập. Ngoài ra, nó còn liên quan đến sức khỏe, an toàn và hiệu suất lao động. Thời gian buổi chiều thường diễn ra từ khoảng 13h đến 18h.[^1^]
Thuật Ngữ Buổi Chiều
Buổi chiều là khoảng thời gian diễn ra giữa hai buổi trưa và tối. Giới hạn của khoảng thời gian này có thể thay đổi theo từng vùng miền: trưa được xác định lúc 12 giờ, nhưng không có định nghĩa chuẩn cho khoảng giữa chiều và tối. Khi ánh sáng phân biệt giữa ban ngày và ban đêm thay đổi theo mùa hay vĩ độ, cũng như sự lựa chọn múi giờ, giờ tối sẽ có thời gian khác nhau. Thông thường, chiều bắt đầu khoảng 5-6 giờ chiều, hoặc trước khi mặt trời lặn.[^5^]
Miêu Tả Buổi Chiều
Buổi chiều là thời điểm mặt trời lặn dần từ vị trí cao nhất của nó vào ban ngày. Trong suốt buổi chiều, mặt trời di chuyển từ gần trung tâm của bầu trời xuống về phía Tây. Đặc biệt, ánh sáng mặt trời trở nên sáng chói hơn, bởi vì mặt trời đang nghiêng thấp hơn trên bầu trời.[^9^] Thời gian làm việc thông thường trong hầu hết các nước công nghiệp diễn ra từ buổi sáng đến buổi tối, thường là từ 9 giờ sáng đến 5 giờ chiều. Vì vậy, khoảng thời gian sau đó được xem là buổi chiều.[^10^] Các trường học cũng thường cho học sinh tan học vào buổi chiều.[^11^]
Tác Động Của Buổi Chiều Đến Cuộc Sống
Hormone
Ở những loài động vật hoạt động vào ban ngày, nồng độ cortisol (một hormone nhằm hỗ trợ quá trình trao đổi chất và đồng thời có vai trò kháng lại căng thẳng) trong máu ổn định nhất vào buổi chiều, sau khi đã giảm xuống vào buổi sáng. Tuy nhiên, mức độ cortisol còn phản ứng mạnh nhất với sự thay đổi trong môi trường, không phụ thuộc vào giấc ngủ và ánh sáng ban ngày trong buổi chiều. Vì vậy, khoảng thời gian này được coi là lý tưởng để nghiên cứu căng thẳng và hormone.[^12^] Thực vật có khả năng quang hợp tốt nhất vào buổi trưa hoặc trong đầu chiều, khi ánh sáng mặt trời tạo góc chiếu lớn so với mặt đất. Một số loại cây như cây ngô có tác động nhỏ và không gây hại đến nồng độ carbon dioxide trong không khí, vì chúng hấp thụ nhiều carbon dioxide vào khoảng thời gian này. Quá trình này giảm mạnh vào cuối chiều và buổi tối.[^13^]
Nhiệt Độ Cơ Thể
Ở con người, nhiệt độ cơ thể thường cao nhất vào khoảng giữa và cuối buổi chiều.[^14^] Tuy nhiên, một nghiên cứu về sức mạnh vật lý của những vận động viên đã chỉ ra rằng không có sự khác biệt đáng kể sau buổi trưa.[^14^] Những người có trang trại chăn nuôi thường được khuyên sử dụng những mái nhà hướng đông-tây (ngược với hướng bắc-nam) cho đàn gia súc của họ. Hướng đông-tây nghĩa là các bức tường dày hơn ở phía đông và tây, giúp phân tán ánh sáng mặt trời và ngăn chặn tia chói sáng trong cuối chiều. Khi đàn gia súc bị nóng quá, họ thường trở nên nóng giận và không thể sinh sản.[^9^]
Độ Tỉnh Táo
Buổi chiều, đặc biệt đầu chiều, liên quan đến nhiều lĩnh vực hoạt động và nhận thức của con người. Đáng chú ý, tai nạn giao thông thường xảy ra vào đầu chiều khi người lái xe vừa ăn trưa xong.[^15^] Một nghiên cứu về tai nạn xe máy ở Thụy Điển trong giai đoạn từ 1987 đến 1991 cho thấy số lượng tai nạn cao nhất vào khoảng 5 giờ chiều (khoảng 1600 vụ so với 1000 vụ vào lúc 4 và 6 giờ). Xu hướng này có thể bị ảnh hưởng bởi giờ cao điểm buổi chiều, nhưng tốc độ tăng trưởng vào buổi sáng lại nhỏ hơn nhiều.[^16^] Tại Phần Lan, tai nạn trong ngành nông nghiệp thường xảy ra nhiều nhất vào buổi chiều, đặc biệt vào thứ Hai trong tháng chín.[^17^]
Theo một giáo sư tâm lý học chuyên nghiên cứu về nhịp sinh học hàng ngày, học viên thường thi đạt kém vào buổi chiều so với buổi sáng, và kém hơn nữa vào buổi tối. Tuy nhiên, những khác biệt này không có ý nghĩa thống kê lớn.[^14^] Có 4 nghiên cứu tiến hành vào năm 1997 cho thấy thời gian phản ứng chậm hơn đối với nhóm nghiên cứu tham gia kiểm tra biển báo giao thông vào lúc 3 giờ chiều và 6 giờ chiều so với 9 giờ sáng và 12 giờ trưa. Cả 4 nghiên cứu đều nhận thấy một xu hướng tương tự và đặt ra những câu hỏi phức tạp và trừu tượng.[^18^] Tuy nhiên, một nghiên cứu ở Anh không tìm thấy bất kỳ khác biệt nào về năng suất thi cấp độ A sau khi so sánh hơn 300.000 bài thi vào buổi sáng và buổi chiều.[^19^]
Năng suất làm việc của con người thường giảm vào buổi chiều. Các nhà máy điện thường hoạt động kém hiệu quả vào buổi chiều, đặc biệt vào ngày thứ Bảy. Một nghiên cứu vào những năm 1950 trên hai công nhân nữ chỉ ra rằng năng suất làm việc của họ giảm 13% vào buổi chiều. Điều này cho thấy sự khác biệt đến từ giờ giải lao của mỗi cá nhân và cách làm việc không hiệu quả tại nơi làm việc.[^21^] Một nghiên cứu quy mô lớn hơn cho thấy năng suất làm việc giảm sút nghiêm trọng hơn trong những ca làm việc dài hơn vào buổi chiều.[^22^]
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng không phải tất cả mọi người có nhịp sinh học giống nhau. Một nghiên cứu trên toàn lãnh thổ Ý và Tây Ban Nha đã cho sinh viên điền vào một bảng câu hỏi, từ đó liệt kê họ theo dải "sáng-chiều". Kết quả cho thấy sự tỉnh táo trong suốt cả ngày có mối liên hệ mật thiết với điểm số trên bảng câu hỏi. Tất cả các nhóm tham gia - nhóm buổi sáng, buổi chiều và ở giữa hai buổi - đều tỉnh táo nhất vào khoảng từ 2 giờ chiều đến 8 giờ tối. Tuy nhiên, ngoài khoảng thời gian đó, mức độ tỉnh táo của họ tương ứng với điểm số đã đạt.[^23^]
Buổi Chiều - Thời Gian Đặc Biệt Trong Ngày
Buổi chiều không chỉ là khoảng thời gian quan trọng trong cuộc sống hàng ngày của chúng ta, mà còn mang theo nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe, cảm xúc và hiệu suất làm việc. Với những kiến thức về buổi chiều, chúng ta có thể tận dụng thời gian này một cách tốt nhất để duy trì sự cân bằng trong cuộc sống.
Tham Khảo:
[^1^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^5^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^9^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^10^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^11^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^12^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^13^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^14^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^15^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^16^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^17^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^18^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^19^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^21^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^22^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt. [^23^]: Buổi chiều. (n.d.). In Wikipedia tiếng Việt.