Sử dụng thực phẩm chức năng có thành phần chính là vitamin không theo chỉ dẫn trong thời gian dài có thể gây ra những tác dụng phụ nghiêm trọng đối với sức khỏe.
Quan niệm sai lầm
Tâm lý sử dụng thực phẩm chức năng để nâng cao thể trạng và phòng chống bệnh tật không còn xa lạ với phần đông người dân Việt Nam. Đặc biệt, trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ, việc mỗi người tự tìm giải pháp nâng cao sức khỏe bản thân và gia đình là điều cần thiết.
Và lời giải cho bài toán sức khỏe hiện được nhiều người áp dụng là bổ sung cho cơ thể các loại thực phẩm chức năng có thành phần chính là các vitamin thiết yếu như A, B, C, D, E... Tuy nhiên, việc lạm dụng và sử dụng không đúng cách thực phẩm chức năng có thể gây ra những hệ lụy không ngờ.
Hiện tượng đáng lo ngại
Nhiều người không chỉ lạm dụng vitamin cho bản thân mà còn cho trẻ em sử dụng nhiều loại thực phẩm chức năng trong khoảng thời gian dài. Tình huống của bé Dương Thị Vân Trang là một minh chứng rõ ràng về hệ lụy nguy hiểm khi cha mẹ lạm dụng quá đà sản phẩm này.
Chị Đào Minh Hương - mẹ bé Trang, khi lo sợ dịch bệnh và đọc trên các trang mạng xã hội thấy các mẹ khuyên nhau bổ sung vitamin A, D, C cho con, đã tìm mua các loại thực phẩm chức năng có chứa vitamin về cho bé uống. Tuy nhiên, sau hai tháng sử dụng, bé Trang bị tình trạng lười ăn, không tăng cân, thậm chí suốt ngày nôn trớ, co giật. Sau khi đến bệnh viện, chị Hương mới hối hận khi biết con mình bị như vậy là do uống quá liều vitamin A có trong thực phẩm chức năng.
Hệ lụy khôn lường
Việc lạm dụng các loại vitamin có trong thực phẩm chức năng có thể gây ra nhiều hệ lụy cho sức khỏe. Bác sĩ Nguyễn Thị Lâm, nguyên Phó Viện trưởng Viện Dinh dưỡng quốc gia, cho rằng việc dùng quá nhiều vitamin A có thể gây phồng thóp, co giật, tăng áp lực nội sọ ở trẻ em và người lớn. Phụ nữ mang thai lạm dụng vitamin A cũng có thể khiến thai nhi gặp khuyết tật khi sinh.
Ngoài ra, việc lạm dụng thực phẩm chức năng có chứa vitamin C trong thời gian dài có thể gây ra bệnh sỏi thận, tiêu chảy, viêm loét đường tiêu hóa, viêm đường tiết niệu, giảm sức bền hồng cầu, giảm thời gian đông máu. Tương tự, việc lạm dụng thực phẩm chức năng có chứa vitamin D có thể gây tăng hàm lượng canxi trong máu, buồn nôn, giảm cân, suy thận, đọng canxi ở thận, chán ăn, tiêu chảy và có thể gây tử vong.
Sử dụng vitamin một cách khoa học, an toàn
Để sử dụng các loại vitamin một cách khoa học, an toàn, cần lưu ý những điều sau đây:
- Vitamin và khoáng chất có trong nhiều loại rau xanh, quả chín. Người trưởng thành nên ăn 400 gram rau xanh mỗi ngày.
- Với hoa quả, tùy vào sở thích của từng người, nên ăn khoảng 100 - 300 gram mỗi ngày để cung cấp vitamin C, E, A, beta caroten... cho cơ thể.
- Không nên lạm dụng các sản phẩm thực phẩm chức năng có chứa nhiều loại vitamin. Nếu muốn sử dụng, cần có sự tư vấn từ các chuyên gia y tế.
- Mức độ cần thiết sử dụng vitamin trong các sản phẩm thực phẩm chức năng là khác nhau đối với mỗi người. Nên thăm khám và có đánh giá từ bác sĩ để biết liệu sử dụng hay không, liều lượng và thời gian dùng là hợp lý.
Vitamin như "dao hai lưỡi", nếu được bổ sung dư thừa sẽ gây nhiều hệ lụy cho sức khỏe con người.
Lạm dụng vitamin C dễ gây nguy cơ sỏi thận.