Béo phì không chỉ là vấn đề về vẻ ngoài, mà còn gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng như bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường, rối loạn cơ xương, ung thư và nhiều bệnh lý khác. Để duy trì cân nặng ở mức hợp lý và tránh ảnh hưởng đến sức khỏe, người bị béo phì cần giảm cân. Dưới đây là 5 cách điều trị béo phì giúp giảm thừa cân nhanh và an toàn mà bạn có thể tham khảo!
Béo phì là gì?
Thừa cân và béo phì là tình trạng tích tụ quá mức chất béo trong cơ thể, gây ảnh hưởng đến sức khỏe. Người trưởng thành có chỉ số khối cơ thể (BMI) trên 25 được xem là thừa cân, trên 30 được xem là béo phì. Béo phì nặng là khi chỉ số BMI từ 40 trở lên. Béo phì ở trẻ em được chẩn đoán dựa trên biểu đồ tăng trưởng.
Các nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe thường sử dụng chỉ số BMI để xác định tình trạng béo phì trong dân số. Chỉ số BMI so sánh trọng lượng cơ thể với chiều cao cơ thể trung bình. Mức BMI từ 30 trở lên thường liên kết với bệnh béo phì. Mặc dù chỉ số BMI có hạn chế, nhưng nó là một chỉ số dễ đo lường và có thể cảnh báo về những nguy cơ sức khỏe liên quan đến béo phì.
Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2017, có hơn 4 triệu người chết mỗi năm trên toàn thế giới do thừa cân hoặc béo phì. Tỷ lệ thừa cân và béo phì vẫn tiếp tục tăng ở người lớn và trẻ em.
Nguyên nhân mắc bệnh béo phì
Có nhiều nguyên nhân gây mắc bệnh béo phì, việc tìm ra nguyên nhân quan trọng để biết cách điều trị thích hợp. Một số nguyên nhân gây béo phì bao gồm:
-
Dư thừa calo: do việc tiêu thụ nhiều calo hơn lượng calo cơ thể sử dụng, thông qua việc ăn thức ăn giàu chất béo và đường và ít vận động.
-
Gen di truyền: gen di truyền có ảnh hưởng đến quá trình sử dụng thức ăn và dự trữ chất béo.
-
Các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn: một số tình trạng sức khỏe như suy giáp có thể gây tăng cân.
-
Thuốc: một số loại thuốc như steroid, thuốc điều trị cao huyết áp, tiểu đường hoặc bệnh tâm thần cũng có thể gây tăng cân.
Cách chẩn đoán béo phì
Nếu bạn đang thừa cân hoặc béo phì, cần gặp bác sĩ để kiểm tra tình trạng sức khỏe, tìm hiểu về các bệnh liên quan và được hướng dẫn cách giảm cân an toàn để bảo vệ sức khỏe tốt hơn. Có nhiều cách chẩn đoán béo phì, bao gồm:
-
Ghi lại lối sống: bác sĩ sẽ hỏi về lối sống của bạn, chế độ ăn uống, hoạt động thể chất, thói quen hút thuốc và uống rượu, lịch sử cân nặng, nỗ lực giảm cân, thói quen tập thể dục, cách kiểm soát sự thèm ăn, mức độ căng thẳng.
-
Kiểm tra tình trạng sức khỏe: trong một số trường hợp, người bệnh đang dùng thuốc điều trị một số bệnh khác cũng dễ tăng cân.
-
Tiền sử gia đình: bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử gia đình có bệnh béo phì hoặc tiểu đường.
-
Kiểm tra chỉ số khối cơ thể (BMI): bác sĩ sẽ kiểm tra chỉ số BMI, thực hiện các xét nghiệm để tìm hiểu về nguy cơ gặp các biến chứng về sức khỏe do thừa cân và béo phì. Chỉ số BMI từ 30 trở lên làm tăng nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe. Chỉ số BMI nên được kiểm tra ít nhất mỗi năm để tìm hiểu về sức khỏe tổng thể và điều trị phù hợp.
-
Các xét nghiệm và kiểm tra khác: bác sĩ có thể kiểm tra huyết áp, nồng độ glucose, cholesterol trong máu, chiều cao, nhịp tim, nhiệt độ, chu vi vòng eo và kiểm tra các bệnh liên quan khác như cao huyết áp, cholesterol cao, tuyến giáp hoạt động kém, các vấn đề về gan và bệnh tiểu đường.
Các phương pháp điều trị béo phì
Có nhiều phương pháp giảm cân khác nhau, tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và cân nặng, người bệnh sẽ sử dụng các phương pháp khác nhau để giảm cân. Dưới đây là một số phương pháp điều trị béo phì mà bạn có thể tham khảo!
1. Phương pháp áp dụng tại nhà
1.1. Thay đổi khẩu phần ăn
Thay đổi chế độ ăn uống là cách hiệu quả giúp ngăn ngừa béo phì ảnh hưởng đến sức khỏe. Hạn chế thực phẩm giàu đường và chất béo, ưu tiên ngũ cốc nguyên hạt và các loại thực phẩm giàu chất xơ như trái cây và rau. Bổ sung chất xơ và ngũ cốc nguyên hạt cũng giúp mence phòng chống một số bệnh liên quan đến hội chứng chuyển hóa như tiểu đường tuyến giáp hoạt động kém. Khi giảm cân, cần tránh chế độ ăn kiêng đột ngột để tránh các vấn đề sức khỏe mới có thể phát triển.
1.2. Thay đổi thói quen sinh hoạt
-
Không bỏ bữa sáng: không bỏ bữa sáng giúp duy trì cân nặng, không ăn vặt nhiều hơn.
-
Ăn uống điều độ: ăn đúng bữa giúp đốt cháy calo nhanh hơn, tránh ăn vặt với thực phẩm giàu chất béo và đường.
-
Bổ sung nhiều trái cây, rau củ, ngũ cốc nguyên hạt, các loại đậu vào khẩu phần ăn hàng ngày.
-
Uống đủ nước.
-
Đọc nhãn sản phẩm: chọn thực phẩm có lượng calo phù hợp với kế hoạch giảm cân.
-
Dùng đĩa nhỏ hơn: ăn ít hơn một chút, cơ thể sẽ dần quen với việc ăn ít mà không cảm thấy đói.
-
Không cấm món ăn yêu thích: vẫn có thể ăn đa dạng món ăn, chỉ cần ăn với lượng calo phù hợp cho cơ thể.
-
Không dự trữ đồ ăn vặt: thay vì các loại thức ăn không lành mạnh, hãy chọn các món ăn nhẹ tốt cho sức khỏe như trái cây, bánh gạo không muối, bánh yến mạch và nước ép trái cây.
-
Không uống quá nhiều rượu.
-
Lên kế hoạch cho bữa ăn: tạo kế hoạch cho bữa ăn sáng, trưa và tối, đảm bảo tuân thủ lượng calo cho phép tiêu thụ.
1.3. Tập thể dục đều đặn
Hoạt động thể chất đều đặn giúp đốt cháy calo và giảm cân hiệu quả. Bạn có thể bắt đầu với những hoạt động nhẹ nhàng như đi bộ nhanh, bơi lội hoặc đi thang bộ. Những hoạt động hằng ngày như làm vườn, làm việc nhà hoặc dắt chó đi dạo cũng giúp tiêu hao năng lượng. Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC) khuyến nghị thực hiện các hoạt động cường độ vừa phải từ 60 - 90 phút mỗi ngày để giảm cân hiệu quả. Tuy nhiên, người khó vận động hoặc có vấn đề sức khỏe cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tập luyện. Nếu bạn không có thói quen tập thể dục, hãy bắt đầu với những bài tập nhẹ nhàng và không quá sức để tránh gây nguy hiểm cho sức khỏe.
2. Phương pháp dùng thuốc
Đôi khi, bác sĩ có thể kê đơn thuốc như orlistat (Xenical) để giúp người bị béo phì giảm cân. Tuy nhiên, việc thay đổi chế độ ăn uống ít calo và tập thể dục vẫn là yếu tố quan trọng trong việc giảm cân mà không ảnh hưởng đến sức khỏe. Các thuốc giảm cân có thể gây ra tác dụng phụ như phân có mỡ, tăng hoặc giảm số lần đại tiện và có thể ảnh hưởng đến hệ hô hấp, cơ, khớp và gây đau đầu.
3. Phương pháp phẫu thuật
Phẫu thuật giảm cân thường liên quan đến việc thay đổi hoặc loại bỏ một phần dạ dày hoặc ruột non để người bệnh không tiêu thụ nhiều thức ăn hoặc hấp thụ nhiều calo như trước. Phẫu thuật giúp giảm cân và giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường tuyến giáp hoạt động kém và các vấn đề về hội chứng chuyển hóa có thể xảy ra với bệnh béo phì. Phẫu thuật có thể bao gồm làm nhỏ dạ dày hoặc bỏ một phần của hệ thống tiêu hóa. Cắt tạo hình dạ dày hoặc thắt đai dạ dày được sử dụng để làm nhỏ dạ dày. Cắt bỏ dạ dày giúp giảm kích thước dạ dày và thức ăn sẽ đi qua các bộ phận khác của hệ thống tiêu hóa. Tuy nhiên, việc cắt bỏ dạ dày có thể dẫn đến thiếu hụt vitamin và khoáng chất do cơ thể không thể hấp thụ đủ chất dinh dưỡng. Lựa chọn phương pháp phẫu thuật phụ thuộc vào chỉ số BMI, tình trạng sức khỏe và nhu cầu của người bệnh. Các phương pháp phẫu thuật giảm béo như thủ thuật nội soi hoặc phương pháp lỗ mổ nhỏ cũng thường được sử dụng.
Các bệnh nghiêm trọng có thể gặp khi mắc bệnh béo phì
Béo phì ảnh hưởng đến sức khỏe và có thể gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng như viêm xương khớp, bệnh tim mạch, bệnh túi mật, huyết áp cao, các bệnh về hô hấp, ung thư, ngưng thở khi ngủ và đột quỵ. Khoa Nội tiết - Đái tháo đường của Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh có đội ngũ bác sĩ chuyên gia và trang thiết bị hiện đại để tư vấn, chẩn đoán và điều trị bệnh béo phì. Người bệnh sẽ được kiểm tra tình trạng sức khỏe và đưa ra phác đồ điều trị, hướng dẫn chế độ dinh dưỡng phù hợp để giảm cân hiệu quả. Đến với chúng tôi, bạn sẽ nhận được sự tư vấn và hỗ trợ từ các chuyên gia trong lĩnh vực Nội tiết - Đái tháo đường để đạt được kết quả tốt trong việc điều trị.
Có nhiều phương pháp điều trị béo phì giúp bạn lấy lại vóc dáng cân đối và ngăn ngừa nhiều bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cần đến bác sĩ chuyên khoa Nội tiết - Đái tháo đường để được hướng dẫn chế độ dinh dưỡng và phương pháp điều trị phù hợp. Hãy giảm cân an toàn để bảo vệ sức khỏe tốt hơn!