Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe cơ thể chúng ta. Nhiều người thường lựa chọn viên uống multivitamin để bổ sung những chất thiếu hụt trong bữa ăn hàng ngày. Nhưng liệu vitamin tổng hợp nên được sử dụng lúc nào để đạt hiệu quả tốt nhất? Hãy cùng tìm hiểu thông tin này.
Viên uống multivitamin là gì?
Vitamin được các nhà khoa học khám phá và nghiên cứu từ thế kỷ 20. Chúng là nhóm các chất hữu cơ quan trọng cho hoạt động sinh hóa và trao đổi chất trong cơ thể. Tuy nhiên, cơ thể chúng ta không thể tự tổng hợp các dưỡng chất này, mà cần bổ sung thông qua thực phẩm hàng ngày.
Trong khi đó, viên uống multivitamin hay còn được gọi là viên uống tổng hợp, chứa các loại vitamin và khoáng chất khác nhau. Viên uống tổng hợp thường được sử dụng khi chế độ ăn uống hàng ngày không đáp ứng đủ nhu cầu vitamin của cơ thể hoặc khả năng hấp thu vitamin qua đường tiêu hóa bị hạn chế. Nếu sử dụng đúng cách, viên uống tổng hợp có thể cung cấp lượng vitamin và khoáng chất cần thiết cho cơ thể.
Trên thực tế, các loại viên uống multivitamin hiện nay thường có thành phần hóa học tương tự các loại thực phẩm tự nhiên chúng ta sử dụng hàng ngày. Tuy nhiên, khi vào cơ thể, các enzym trong dạ dày có thể phân biệt được vitamin tự nhiên và vitamin tổng hợp, gây ra quá trình chuyển hóa và hấp thu dưỡng chất khác nhau, tạo ra những phản ứng trái ngược trong cơ thể.
Cụ thể, khi ăn uống, cơ thể được cung cấp nhiều dưỡng chất khác nhau như protein, lipid, khoáng chất, vitamin, enzym,... Những dưỡng chất này được phân bổ và sử dụng một cách tối ưu, giữ lại những dưỡng chất có lợi và loại bỏ những chất có hại. Khi không có những hợp chất này, viên uống tổng hợp sẽ được hấp thu trực tiếp vào cơ thể mà không có cơ chế "lọc". Do đó, việc sử dụng viên uống multivitamin với liều lượng thích hợp cần được tư vấn bởi các bác sĩ để đảm bảo cơ thể được cung cấp đủ và không bị quá liều vitamin.
Ai nên sử dụng viên uống multivitamin?
Thông thường, chế độ ăn hàng ngày đã đủ cung cấp các loại vitamin cần thiết cho cơ thể. Tuy nhiên, đối với một số đối tượng đặc biệt, viên uống multivitamin là cần thiết và có thể mang lại nhiều lợi ích sức khỏe, bao gồm:
- Người trung niên và cao tuổi: Khi lớn tuổi, khả năng hấp thu dinh dưỡng của cơ thể giảm, trong khi nhu cầu về các loại vitamin và khoáng chất, như canxi và vitamin D, lại tăng. Sử dụng viên uống tổng hợp có thể giúp người trung niên và cao tuổi bổ sung dinh dưỡng thiếu hụt trong bữa ăn hàng ngày.
-
Người ăn chay: Một số loại vitamin và khoáng chất không có hoặc có ít trong rau củ quả, như vitamin B12 (chỉ có trong thực phẩm động vật) hoặc omega-3 (chỉ có trong cá). Do đó, người ăn chay có nguy cơ thiếu vitamin và mắc các bệnh nếu chỉ dựa vào thực phẩm từ thực vật.
-
Phụ nữ có thai và cho con bú: Phụ nữ trong giai đoạn mang thai và cho con bú có nhu cầu vitamin cao hơn so với người trưởng thành bình thường, vì vậy có thể cân nhắc bổ sung viên uống tổng hợp. Tuy nhiên, đây là giai đoạn rất nhạy cảm nên nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng, để đảm bảo không gây hại cho thai nhi. Ví dụ, việc bổ sung quá mức vitamin A có thể gây ra dị tật bẩm sinh.
-
Những đối tượng khác cần bổ sung viên uống tổng hợp bao gồm những người đã và đang phẫu thuật, người giảm cân, người ăn kiêng ít calo, chán ăn hoặc cơ thể kém hấp thu chất dinh dưỡng từ thực phẩm.
Vitamin tổng hợp nên uống lúc nào thì tốt?
Vitamin tổng hợp có thể được uống vào bất kỳ thời điểm nào trong ngày. Một số người thích sử dụng viên uống multivitamin vào bữa sáng, trong khi một số khác lại thích uống trước khi đi ngủ. Tuy nhiên, dù uống lúc nào, bạn nên dùng vitamin tổng hợp kèm với bữa ăn.
Nguyên nhân là trong viên uống tổng hợp có chứa cả các loại vitamin tan trong nước và không tan trong nước. Việc dùng viên uống tổng hợp trong bữa ăn sẽ giúp tăng khả năng hấp thu các chất dinh dưỡng.
Tuy nhiên, ở một số người, uống viên uống multivitamin trước khi đi ngủ có thể gây mất ngủ. Ví dụ, nếu thành phần viên uống tổng hợp của bạn có chứa vitamin B6, có thể làm tăng hưng phấn thần kinh và gây khó ngủ, hoặc nếu có vitamin B12, có thể làm tăng melatonin trong cơ thể và khiến bạn tỉnh táo hơn. Do đó, nếu không chắc chắn về phản ứng của cơ thể, nên dùng viên uống tổng hợp vào ban ngày.
Ngoài ra, bạn nên tránh uống canxi cùng với viên uống tổng hợp chứa sắt, vì canxi có thể cản trở sự hấp thu sắt. Bạn nên uống viên uống tổng hợp chứa sắt vào buổi sáng và viên bổ sung canxi vào buổi tối để tránh xung khắc.
Những lưu ý khi bổ sung viên uống tổng hợp
Khi bổ sung viên uống tổng hợp, bạn nên sử dụng đúng liều khuyến cáo của bác sĩ hoặc theo hướng dẫn của nhà sản xuất. Nếu bạn nghi ngờ đã uống quá liều vitamin tổng hợp, hãy đến ngay bệnh viện gần nhất để được khám. Vì việc dùng quá liều vitamin A, D, E hoặc K có thể gây ra một số phản ứng phụ nghiêm trọng.
Không nên sử dụng nhiều loại viên uống multivitamin trừ khi có đơn thuốc từ bác sĩ. Việc dùng nhiều loại vitamin tổng hợp cùng một lúc có thể làm giảm hiệu quả hoặc gây phản ứng phụ nghiêm trọng hoặc quá liều.
Nên uống viện uống tổng hợp kèm nước, không nên dùng cùng sữa, nước ép, nước canh, chất bổ sung canxi và các thuốc kháng acid khác. Việc sử dụng cùng nhau như vậy có thể làm khó khăn cho cơ thể trong việc hấp thụ các vitamin và khoáng chất.
Vitamin tổng hợp có thể được truyền cho bé qua sữa mẹ. Do đó, nếu bạn đang cho con bú, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng viên uống multivitamin.
Hãy đảm bảo đọc nhãn thuốc cẩn thận để biết chính xác sản phẩm bạn sử dụng cung cấp những vitamin và khoáng chất gì.
Mua các loại viên uống tổng hợp phù hợp với độ tuổi và giới tính của bạn, vì mỗi độ tuổi có nhu cầu vitamin và khoáng chất khác nhau.
Hãy đi khám bác sĩ nếu bạn gặp bất kỳ vấn đề nào sau khi sử dụng viên uống tổng hợp, như dị ứng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể điều chỉnh hoặc thay thế các loại vitamin để cân bằng cho cơ thể.
Hy vọng qua bài viết này, bạn đã biết được vitamin tổng hợp nên uống lúc nào là tốt. Vitamin tổng hợp có lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe con người. Nếu bạn cảm thấy thiếu vitamin và khoáng chất, có thể bổ sung viên uống tổng hợp theo sự chỉ dẫn của bác sĩ. Tuy nhiên, với những người khỏe mạnh và không có vấn đề gì về sức khỏe, chế độ ăn cân bằng với đa dạng các loại thực phẩm đã là cách bổ sung vitamin tốt nhất.