Hạt xơ dây thanh là một bệnh lý tai mũi họng phổ biến, thường gặp ở những người sử dụng giọng nói nhiều hoặc mắc các bệnh tai mũi họng mạn tính. Bệnh này gây ra tình trạng khàn tiếng kéo dài, khó phát âm và mất hơi khi nói. Trong bài viết này, chúng ta sẽ tìm hiểu về hạt xơ dây thanh, nguyên nhân gây bệnh, triệu chứng và cách điều trị.
Hạt xơ dây thanh quản là gì?
Hạt xơ dây thanh quản, hay u xơ dây thanh quản, là tình trạng xuất hiện các hạt xơ nhỏ ở hai bên dây thanh. Chúng thường có kích thước tương tự và mọc đối xứng nhau. Bệnh lý này thường gặp ở những người sử dụng giọng nói nhiều, như ca sĩ, giáo viên, người dẫn chương trình. Đây được coi là di chứng của tình trạng viêm thanh quản mãn tính kéo dài không được điều trị đúng cách. Bệnh thường gặp ở nữ giới hơn nam giới.
Nguyên nhân gây hạt xơ dây thanh
Nguyên nhân chính gây hạt xơ dây thanh là do sử dụng giọng nói liên tục, làm cho các niêm mạc không còn khả năng co hồi, các mô tăng sinh dẫn tới sự xuất hiện của các hạt xơ, u xơ ở dây thanh. Ngoài ra, viêm thanh quản, viêm họng, viêm xoang mạn tính và thói quen sử dụng rượu, bia và các chất kích thích cũng có thể gây bệnh.
Dấu hiệu của hạt xơ dây thanh
Người bị hạt xơ dây thanh thường có những dấu hiệu sau:
1. Khàn giọng
Sự xuất hiện của các hạt xơ ở dây thanh làm cho dây thanh không thể khép kín và rung không đều khi phát âm, gây ra tình trạng khàn tiếng hoặc mất tiếng.
2. Xuất hiện các hạt xơ/ u xơ ở thanh quản
Thông qua các hình ảnh nội soi, các bác sĩ có thể phát hiện hạt xơ thanh quản ở hai bên dây thanh. Các dấu hiệu bao gồm:
- Hai bên dây thanh xuất hiện các hạt xơ, u xơ nhỏ, đối xứng nhau ở vị trí 1/3 giữa dây thanh.
- Thanh môn không khép chặt khi phát âm, hai dây thanh tạo thành hình thoi hoặc hình chữ V.
- Quanh vùng thanh môn, trên bề mặt của dây thanh có các dịch nhầy dạng sợi.
Hạt xơ dây thanh quản có nguy hiểm không?
Hạt xơ dây thanh không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng có thể gây ra một số ảnh hưởng như khàn tiếng, hụt hơi, viêm thanh quản và cổ họng sưng đau. Tuy nhiên, tỉ lệ biến chứng thành ung thư thanh quản rất hiếm.
Hạt xơ dây thanh quản chữa như thế nào?
Để khắc phục các triệu chứng và ngăn ngừa các biến chứng, người bệnh cần điều trị hạt xơ dây thanh càng sớm càng tốt. Có hai phương pháp điều trị chính:
1. Điều trị hạt xơ dây thanh bằng thuốc
Uống thuốc là cách thường được dùng để hạn chế sự phát triển của hạt xơ và làm giảm các triệu chứng của bệnh. Một số loại thuốc và phương pháp hỗ trợ được chỉ định cho người bị hạt xơ dây thanh bao gồm:
- Hạn chế sử dụng giọng nói hay nghỉ giọng, đây là phương pháp điều trị quan trọng nhất.
- Sử dụng một số loại thuốc kháng viêm, giảm đau và các loại kháng sinh.
- Súc miệng và cổ họng thường xuyên bằng nước muối sinh lý.
- Tránh uống nước đá lạnh hay sử dụng các chất kích thích như rượu, bia.
- Uống nhiều nước để không bị khô cổ họng.
- Hạn chế tiếp xúc với khói bụi, hóa chất hay khói thuốc lá.
2. Phẫu thuật nội soi điều trị hạt xơ dây thanh quản
Phẫu thuật nội soi vi phẫu thanh quản dưới kính hiển vi được sử dụng trong trường hợp điều trị bằng phương pháp nội khoa không mang lại hiệu quả, hoặc kích thước của u xơ đã quá lớn, ảnh hưởng đến giọng nói và chất lượng cuộc sống. Phẫu thuật nội soi là phương pháp ít xâm lấn, ít đau, hiệu quả cao và giúp người bệnh nhanh hồi phục. Sau phẫu thuật, người bệnh cần tuân thủ các hướng dẫn của bác sĩ và luyện giọng để cải thiện chất lượng giọng nói.
Cách phòng ngừa hạt xơ dây thanh
Để đề phòng hạt xơ dây thanh, bạn có thể tuân theo các khuyến cáo sau:
- Không sử dụng giọng nói quá mức như ca hát, la hét. Nếu phải nói nhiều, sử dụng các thiết bị hỗ trợ như micro, loa và thả lỏng cơ vùng cổ, trùng cổ xuống khi nói.
- Vệ sinh sạch sẽ vùng họng, miệng để ngăn ngừa vi khuẩn gây bệnh.
- Không uống nhiều bia rượu, không hút thuốc lá và hạn chế tiếp xúc với khói bụi hay môi trường ô nhiễm.
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, uống đủ nước, ăn đầy đủ chất dinh dưỡng và thường xuyên tập luyện thể dục thể thao để nâng cao sức khỏe và tăng cường hệ miễn dịch.
- Hạn chế tiếp xúc hoặc đeo khẩu trang khi đến gần người mắc bệnh hô hấp để tránh lây nhiễm.
- Điều trị bệnh lý trào ngược dạ dày thực quản và bệnh lý trào ngược họng-thanh quản nếu có.
Các thắc mắc về bệnh
1. Khám và điều trị hạt xơ dây thanh quản ở đâu?
Khi xuất hiện các triệu chứng khàn tiếng kéo dài, nói mệt hụt hơi, bạn có thể đến khám tại bất kỳ cơ sở y tế nào có chuyên khoa khoa Tai Mũi Họng để được kiểm tra, phát hiện bệnh từ sớm và điều trị kịp thời.
2. Hạt xơ dây thanh quản ở trẻ em có nguy hiểm không?
Trẻ em cũng có thể mắc hạt xơ dây thanh nếu sử dụng giọng nói quá mức. Bệnh lý này không gây nguy hiểm đến tính mạng, nhưng có thể ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt và quá trình học tập của trẻ.
3. Có nên mổ hạt xơ dây thanh quản không?
Phương pháp điều trị phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh. Đối với những trường hợp nhẹ, có thể áp dụng phương pháp điều trị nội khoa bằng thuốc. Khi phương pháp này không hiệu quả, mới cần tiến hành phẫu thuật. Tuy nhiên, để biết chính xác liệu có cần phẫu thuật hay không, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ chuyên khoa.
BVĐK Tâm Anh là địa chỉ thăm khám và điều trị các bệnh lý tai mũi họng đáng tin cậy với đội ngũ bác sĩ giàu kinh nghiệm. Hãy đến với khoa Tai Mũi Họng để được kiểm tra và điều trị hiệu quả các vấn đề về tai mũi họng.