PGS.TS Bùi Thị Nhung, Trưởng khoa Dinh dưỡng Học đường và Ngành nghề, Viện Dinh dưỡng quốc gia đã chia sẻ với chúng ta về những rủi ro của chế độ giảm cân bằng việc giảm tinh bột. Trên mạng hiện đang rất nhiều chế độ ăn giảm cân khác nhau như chế độ ăn low-carb, keto… Tuy nhiên, chúng ta cần nhớ rằng cách giảm cân này có thể gây mất cân bằng chất đường- đạm- gluxit về lâu dài và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của chúng ta.
Những rủi ro tiềm ẩn
Một nghiên cứu được đăng trên tạp chí Lancet năm 2018 đã chỉ ra rằng chế độ ăn low-carb, tức là ít tinh bột và nhiều protein có thể làm giảm tuổi thọ ở những người ở độ tuổi trung niên. Theo nghiên cứu này, những người tiếp nhận 50-55% lượng calo từ carbohydrate trong chế độ ăn hàng ngày thường sống lâu hơn so với những người thực hiện chế độ ăn ít tinh bột và giàu protein. Tuổi thọ trung bình của những người ăn nhiều tinh bột hơn được kéo dài thêm 4 năm so với những người có chế độ ăn kiêng low-carb.
Tầm quan trọng của gluxit
Theo PGS Nhung, gluxit đóng vai trò quan trọng trong việc điều hòa hệ vi khuẩn đường ruột. Nó cũng là một chất rất cần thiết cho não bộ, vì bộ não sử dụng tới 25% chất bột đường của cơ thể. Vì vậy, khi nhịn ăn, chúng ta thường cảm thấy choáng váng, mệt mỏi và có ảnh hưởng tiêu cực đến giấc ngủ, căng thẳng và stress. Việc kiêng ăn tinh bột cũng ảnh hưởng đến cơ bởi cơ cũng sử dụng đường.
Mất cân bằng giữa chất đạm- đường- chất béo
Khi kiêng tinh bột, nhiều người có xu hướng sử dụng nhiều đạm hơn. Điều này gây mất cân bằng giữa chất đạm- đường- chất béo và có thể làm tổn thương hệ vi khuẩn đường ruột. Khi đó, có thể gây rối loạn tiêu hóa hoặc quá trình tiêu hóa không tốt, từ đó giảm sức đề kháng của cơ thể do kháng thể chủ yếu sinh ra từ đường ruột.
"Việc kiêng tinh bột cũng ảnh hưởng đến sự tiêu hóa thức ăn, hấp thu chất dinh dưỡng. Chế độ ăn không cân bằng chắc chắn không đảm bảo nhu cầu dinh dưỡng của cơ thể và sẽ có tổn thương lâu dài. Điều khó khăn nhất là nó không tổn thương trước mắt mà rất lâu dài", PGS Nhung nhấn mạnh.
Hạn chế việc giảm tinh bột
Các nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra rằng ăn quá nhiều chất đạm không tốt cho sức khỏe. Nhật Bản là nước nổi tiếng về chế độ dinh dưỡng, người dân có tuổi thọ lâu nhất thế giới nhưng chế độ ăn của họ luôn là chế độ ăn bình thường. Vì vậy, PGS Nhung khuyến nghị chúng ta hạn chế việc cắt giảm tinh bột và tập trung vào một chế độ ăn cân bằng và đủ chất dinh dưỡng.
Phương pháp giảm mỡ thừa
Để giảm mỡ thừa trong cơ thể, PGS Nhung khuyến nghị chúng ta tập trung vào việc giảm lượng năng lượng ăn vào thông qua kiểm soát chế độ ăn và tăng năng lượng tiêu hao thông qua chế độ vận động thể lực phù hợp và ngủ đủ thời gian. Chú ý, hãy lựa chọn những loại thực phẩm ít năng lượng thay vì nhịn đói.
Cụ thể, hãy giảm sự tiêu thụ của các loại thức ăn có nhiều năng lượng như thức ăn nhiều mỡ, các món chiên, quay, xào, thịt mỡ, lòng, óc…; thức ăn có nhiều đồ ngọt như bánh kẹo, mật ong, sữa đặc có đường, nước ngọt… Hãy tăng cường thức ăn có nhiều chất xơ, ít năng lượng để đủ no như rau, trái cây ít ngọt, cá, đậu phụ,…. Sữa không béo, không đường cũng là một lựa chọn tốt cho những người muốn giảm cân.
Vận động thường xuyên
Đồng thời, chúng ta cần vận động thường xuyên và theo các nguyên tắc từ ít đến nhiều, từ nhẹ đến nặng. Tập với cường độ tăng dần vào đầu buổi và giảm dần vào cuối buổi, không hạn chế uống nước khi tập. Mỗi lần tập, hãy tiêu hao ít nhất 300kcal (ví dụ như chạy bộ liên tục 30-45 phút hoặc đi bộ nhanh 60 phút…). Mỗi tuần, nên tập tối thiểu 4-5 lần. Tập dưới 3 lần/tuần thường không mang lại hiệu quả tiêu mỡ thừa và ngược lại còn kích thích tiêu hóa và làm cho chúng ta thích ăn hơn.
Hãy nhớ rằng việc giảm cân là một quá trình dài và cần sự kiên nhẫn và quyết tâm. Hãy chọn phương pháp giảm cân phù hợp với cơ thể của bạn và luôn lắng nghe sự đồng hành của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để đảm bảo sức khỏe và hiệu quả.