Bạn có bao giờ gặp phải tình huống khó xử khi viết "dang tay" hay "giang tay"? Đây là cặp từ khiến nhiều người rất bối rối. Tuy hai từ này nghe có vẻ giống nhau nhưng khi viết lại hoàn toàn khác nhau.
1. Dang tay là gì?
Dang tay là hành động đưa hai cánh tay sang trái - phải, lên - xuống hoặc trước - sau. Để biết từ "dang tay" có đúng chính tả hay không, chúng ta cùng phân tích nghĩa của từ "dang". Từ "dang" có ba nghĩa như sau:
- (1) Động từ mở rộng ra về cả hai phía (thường nói về cánh chim, cánh tay). Ví dụ: chim dang cánh bay, dang hai tay lấy thăng bằng.
- (2) Phương ngữ dùng để bảo người hoặc vật nào đó tránh ra, lùi sang một bên. Ví dụ: dang ra cho người ta vào.
- (3) Động từ phơi trần ngoài nắng. Ví dụ: dang nắng, cứ dang đầu trần không chịu đội nón.
Qua phân tích này, chúng ta có thể thấy từ "dang tay" phù hợp với nghĩa số (1) của từ "dang". Dang tay là động từ chỉ hành động, cử chỉ đưa hai cánh tay sang trái - phải, lên - xuống hoặc trước - sau. Hoặc cũng có thể hiểu là dang rộng vòng tay trong một số trường hợp, chẳng hạn như dang rộng vòng tay che chở cho những đứa trẻ.
2. Giang tay là gì?
Giang tay là từ không có nghĩa trong tiếng Việt. Từ "giang" trong từ điển tiếng Việt có hai nghĩa như sau:
- (1) Danh từ chỉ một loài chim cùng họ với cò, nhưng lớn hơn, mỏ dài và cong.
- (2) Danh từ chỉ một loại cây thuộc loại tre nứa, thân dẻo, gióng dài, thường dùng để đan lát hoặc làm lạt buộc.
Như vậy, từ "giang" khi ghép với từ "tay" thành "giang tay" không tạo thành một nghĩa nào cả. Từ "giang" chỉ có nghĩa khi đi kèm với một số từ khác như: giang sơn, giỏi giang, giang hồ...
3. Vậy dang tay hay giang tay mới đúng chính tả?
Kết luận cuối cùng là từ "dang tay" là đúng chính tả tiếng Việt. Còn từ "giang tay" là sai chính tả. Đây là lỗi phụ âm đầu d/gi rất phổ biến trong tiếng Việt. Vì vậy, hãy ghi nhớ để sử dụng đúng khi cần đến từ này.
4. Một số ví dụ về cách sử dụng dang tay và giang tay
- Dang tay cứu giúp người khác => Đúng.
- Chú chim đang giang rộng đôi cánh giữa bầu trời => Sai. Đáp án đúng: Chú chim đang dang rộng đôi cánh giữa bầu trời.
- Động tác đầu tiên của bài tập này là dang tay sang hai bên => Đúng.
- Chú công an đang giang hai tay để điều điều khiển giao thông => Sai. Đáp án đúng: Chú công an đang dang hai tay để điều điều khiển giao thông.
- Anh ấy đang dang hai tay ra để giữ thăng bằng => Đúng.
- Cô ấy dang tay ôm lấy bọn trẻ vào lòng => Đúng.
5. Tại sao nhiều người hay dùng sai lỗi chính tả dang tay và giang tay?
Dang tay và giang tay có cách phát âm giống hệt nhau nên rất dễ viết sai chính tả. Điều này làm cho nhiều người thường xuyên nhầm lẫn và không phân biệt được hai phụ âm này, chỉ có thể phân biệt khi viết ra mà thôi.
6. Cách khắc phục lỗi dùng sai chính tả dang tay và giang tay
- Tra từ điển tiếng Việt: Tra từ điển sẽ giúp bạn biết được từ đúng chính tả nhanh chóng và hiệu quả.
- Đọc sách thường xuyên: Đọc sách giúp bạn tích lũy vốn từ và khắc phục lỗi viết sai chính tả hiệu quả.