Ẩm thực

Bánh cuốn cà cuống - Hương vị độc nhất ở Sài Gòn

Mai Kiều Liên

Dĩa bánh cuốn thơm ngon ngay từ ánh nhìn đầu tiên. Hình ảnh mê hoặc Có một quán bánh cuốn nhân thịt chấm với nước mắm cà cuống đã tồn tại hơn 30 năm ở...

Dĩa bánh cuốn thơm ngon ngay từ ánh nhìn đầu tiên.

Hình ảnh mê hoặc

Có một quán bánh cuốn nhân thịt chấm với nước mắm cà cuống đã tồn tại hơn 30 năm ở Sài Gòn. Quán này thuộc sở hữu của bà Phạm Thị Chức, một người Bắc di cư vào Sài Gòn từ năm 1976. Người thứ ba kế nhiệm trong gia đình, cháu ngoại của bà, tiết lộ rằng "phải đặt hàng tinh dầu cà cuống từ vùng ngập nước Đồng Tháp Mười, nơi con cà cuống vẫn còn tồn tại. Sau khi lấy bọng tinh dầu và trộn với một phần thịt cà cuống, chúng được đóng vào lọ nút kín để chuyển về Sài Gòn".

Chấm một miếng bánh cuốn vào chén nước mắm có tinh dầu cà cuống, mùi thơm ngan ngát khó diễn tả. Tốt nhất là bạn không nên ăn kèm rau thơm và giá vì sẽ làm mất đi hương vị tinh tế của món ăn.

Có người đến đây ăn liền hai đĩa bánh cuốn vì sợ phí nước mắm. Gần Tết là thời điểm đông nhất, khi nhiều người Việt kiều trở về để thưởng thức món ăn duy nhất này. Một khách Việt kiều thậm chí ăn liền ba, bốn đĩa bánh và khiến chủ quán ngỡ ngàng. Nhưng chỉ có ai xa quê hương mới hiểu được, tìm thấy được hương vị ký ức còn hạnh phúc hơn cả tìm thấy vàng.

Hình ảnh: Bánh cuốn cà cuống độc nhất ở Sài Gòn.

Hương vị độc đáo

một lọ cà cuống nhỏ xinh loại tốt (vẫn phải trộn một ít thịt cà cuống) có giá gần 500.000đ, trong khi một lọ tinh dầu cà cuống hóa chất chỉ vài chục ngàn đồng. Khi ruộng đồng lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, con cà cuống trở nên rất hiếm.

Các nhà văn nổi tiếng xứ Bắc như Thạch Lam, Tô Hoài, Nguyễn Tuân, Vũ Bằng đã dành những trang tuyệt bút để ca ngợi cà cuống. Hà Nội xưa không chỉ có bánh cuốn cà cuống mà còn có cả phở cà cuống, bún chả, bún thang cà cuống. Ngay cả mắm tôm khi ăn chả cá Lã Vong trứ danh cũng dùng loại tinh dầu độc đáo này.

Nhà văn Tô Hoài đã miêu tả bánh cuốn Thanh Trì chấm với nước mắm cà cuống trong quyển Chuyện cũ Hà Nội: "Từng lá bánh được bóc ra, trắng tinh, xếp lên đĩa. Đĩa giò lụa cả khoanh đã cắt khía ra từng miếng. Nước mắm Nam Ô được thửa đã rót ra cái bát nhỏ của nhà. Mùi nước mắm phảng phất thơm ngát cà cuống".

Hình ảnh: Những nguyên liệu hấp dẫn cho món bánh cuốn thơm ngon độc đáo của quán.

Người mô tả hương thơm cà cuống hay nhất cho đến nay có lẽ là nhà văn Thạch Lam, ông đã cảm nhận mùi cà cuống trong tô phở "thoảng nhẹ như một nghi ngờ". Món ăn này có một chút tinh dầu cà cuống thơm nhẹ, không quá mạnh, như là một mùi hương tồn tại, nhưng khó nắm bắt. Khi chấm một miếng bánh cuốn vào chén nước mắm có cà cuống, bạn phải nhanh tay chấm miếng thứ hai để cảm nhận rõ ràng mùi hương là gì.

Các nước trong khu vực như Thái Lan, Ấn Độ, Miến Điện hay Singapore cũng thưởng thức con cà cuống, nhưng chỉ có người Việt biết cách ăn tinh tế nhất. Chúng ta lấy bọng tinh dầu của con cà cuống, dùng tăm để chấm tinh dầu vào một cái lọ có nút mài để lưu giữ lâu. Tùy thuộc vào từng loại món ăn, chúng ta trộn tinh dầu cà cuống vào nước mắm từ mắm để làm nổi hương vị cho món ăn.

Bánh cuốn chấm nước mắm cà cuống mang hương vị thoảng nhẹ như một nghi ngờ.

Khi ăn, chỉ cần dùng tăm chấm vào lọ tinh dầu và nhúng vào chén nước mắm. Người sành ăn sẽ không bao giờ chấm quá nhiều, vì khi quá nồng sẽ che phủ mùi thơm của món ăn. Chỉ khi hương vị thoảng nhẹ như một nghi ngờ, chúng ta mới thể hiện được sự tinh tế của mình.

Nhiều tài liệu còn chia sẻ một bí mật về con cà cuống, đó là hạng "sơn hào hải vị" và vật cống của các triều đại phong kiến Việt Nam. Đặc biệt, tinh dầu cà cuống còn có tác dụng gây "hưng phấn" nhẹ. Chúng ta không biết rõ điều này có đúng không, nhưng chúng ta có thể thử để biết.

Dĩa bánh cuốn ngon nhất chắc chắn phải đi kèm với chén nước mắm cà cuống thơm ngát, đây có thể coi là điểm đặc biệt khó tìm thấy ở Sài Gòn. Nhưng chính điều này làm cho ẩm thực Sài thành trở nên độc đáo và phong phú.

Hình ảnh: Bánh cuốn cà cuống độc nhất ở Sài Gòn.

Địa chỉ: Bánh cuốn cà cuống, 89 Lý Tự Trọng, phường Bến Thành, quận 01. Giờ mở cửa: 6h sáng đến 5h chiều. Giá: Bánh cuốn cà cuống (25.000đ/dĩa).

1