Trong những tháng thai kỳ, một câu hỏi thường được đặt ra là liệu có nên ăn nhãn hay không? Nhãn, một loại trái cây nhiệt đới chứa nhiều chất chống oxy hóa và vitamin C, được cho là có lợi cho việc bảo vệ và chống lão hóa. Tuy nhiên, đối với phụ nữ mang bầu, đặc biệt là những người có nguy cơ sảy thai hoặc mắc tiểu đường thai kỳ, việc tiêu thụ nhãn cần được cân nhắc.
Lợi ích của nhãn cho sức khỏe
Theo TS. Lương y Phùng Tuấn Giang, Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam, nhãn là một loại trái cây nhiệt đới có nhiều tác dụng đối với sức khỏe. Mặc dù nhãn chứa ít chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa hơn so với các loại trái cây khác như quả mọng, cam, kiwi hoặc Xoài , nhưng nhãn cung cấp một số polyphenol, vitamin C, vitamin nhóm B, magie, kali và phospho.
Nhãn có nhiều lợi ích đối với sức khỏe như chống oxy hóa, chống viêm, kháng vi sinh vật, giảm đau, cải thiện não bộ. Trong quả nhãn chứa các chất chống oxy hóa như polyphenol, có tác dụng chống lại các gốc tự do, viêm nhiễm, nhiễm trùng và stress oxy hóa. Nghiên cứu đã xác định 4 polyphenol và flavonoid có hàm lượng cao nhất trong quả nhãn là axit gallic, ethyl gallate, corilagin và axit ellagic. Nhãn cũng chứa các hợp chất hoạt tính sinh học như anthocyanins, corilagin, axit methylgallic, flavone glycoside, quercetin và kaempferol.
Chế độ ăn giàu polyphenol từ thực phẩm như trái cây và rau quả tươi có thể giúp bảo vệ cơ thể phòng chống các bệnh như tim mạch, ung thư, tiểu đường và bệnh gan. Nghiên cứu cũng cho thấy nhãn có đặc tính chống viêm và có thể làm tăng hoạt động của các enzym chống oxy hóa, bao gồm catalase, superoxide dismutase và glutathione peroxidase. Chất chống oxy hóa trong nhãn còn giúp hỗ trợ hệ thống miễn dịch và chống lão hóa, bao gồm cả việc ngăn ngừa loãng xương.
Nhãn trong y học cổ truyền
Theo Lương y Phùng Tuấn Giang, nhãn không chỉ được sử dụng dưới dạng trái cây tươi mà còn được dùng trong y học cổ truyền như một loại thuốc, có tên gọi là long nhãn hay long nhãn nhục - là cùi nhãn sấy khô. Trong y học cổ truyền á châu, nhãn đã được sử dụng trong thực phẩm và thuốc từ hàng trăm năm nay. Long nhãn có tác dụng bổ khí huyết, dưỡng tâm, kiện tỳ, an thần và thường được sử dụng trong các công thức bài thuốc như món tiềm, yến chưng, chè dưỡng nhan .
Mặc dù công dụng điều trị bệnh của long nhãn chưa được nghiên cứu và chứng minh rõ ràng bởi y học hiện đại, nhưng y học cổ truyền đã sử dụng long nhãn để chữa các chứng bệnh như đau và sưng, đau dạ dày, chữa rắn cắn, mệt mỏi, suy nhược thần kinh, mất ngủ, căng thẳng, giảm trí nhớ và nhận thức.
Cân nhắc khi ăn nhãn
Vào mùa nhãn chín rộ hàng năm vào tháng 7-8, chúng ta có thể thưởng thức nhãn tươi ngon nhất. Nhãn có hương vị thơm ngon và thường được ăn ngay sau khi gọt vỏ, chỉ ăn phần cùi trắng mọng nước mà không cần chế biến. Chúng ta cũng có thể biến tấu các món ăn khác từ nhãn như làm thạch, mứt, trà thảo mộc và nhiều món ngon khác.
Mặc dù nhãn là một loại trái cây an toàn, nhưng cần ăn với lượng vừa phải để tận hưởng nhiều lợi ích cho cơ thể. Mỗi ngày, chúng ta nên ăn khoảng 200 - 300g nhãn. Nếu ăn quá nhiều, có thể gây nóng trong cơ thể và làm mất cân bằng âm dương.
Ngoài ra, TS. Phùng Tuấn Giang cũng lưu ý rằng phụ nữ mang bầu nên cân nhắc việc ăn nhãn. Nếu tiêu thụ một lượng nhãn vừa phải mỗi ngày, nhãn sẽ mang lại nhiều lợi ích như cải thiện tiêu hóa, bổ sung vitamin và nâng cao sức khỏe. Tuy nhiên, việc ăn quá nhiều nhãn trong thời điểm mẹ bầu có dấu hiệu dọa sảy thai, mắc tiểu đường thai kỳ, tăng huyết áp hoặc bị dị ứng mẩn ngứa có thể gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.
Với tất cả những lợi ích và rủi ro liên quan, việc tiêu thụ nhãn trong thời gian mang bầu cần được thảo luận với bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo an toàn cho sức khỏe của cả mẹ và thai nhi.