Đau họng là một trong những triệu chứng khá thường gặp và phổ biến khi chúng ta bị viêm họng. Mặc dù hầu hết các trường hợp đau họng đều lành tính và tự khỏi sau một thời gian ngắn, nhưng việc áp dụng các phương pháp trị đau họng phù hợp có thể giúp bạn nhanh chóng từ bỏ những cơn đau khó chịu này và phục hồi sức khỏe một cách hiệu quả hơn.
Đau họng là gì?
Đau họng là tình trạng khi cổ họng bị đau, rát, ho, khó nuốt và có đờm, đồng thời đi kèm với nhiều triệu chứng khác. Nguyên nhân gây đau họng có thể là do viêm họng hoặc viêm amidan. Tuy nhiên, trong bài viết này, chúng ta chỉ tập trung đến những trường hợp đau họng lành tính do viêm họng và viêm amidan thường gặp.
Cách trị đau họng tại nhà
1. Cách trị đau họng bằng thuốc
- Paracetamol: Loại thuốc này thường có hiệu quả trong việc giảm đau do viêm họng cấp tính sau khi sử dụng trong 2 ngày.
- Thuốc chống viêm không steroid (NSAID): Loại thuốc này có thể giảm cơn đau do viêm họng từ 2-5 ngày.
- Corticosteroid và kháng sinh: Có thể giúp giảm mức độ nghiêm trọng của cơn đau do viêm họng so với chỉ sử dụng kháng sinh. Tuy nhiên, việc sử dụng kháng sinh cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ.
- Thuốc xịt họng gây tê: Có thể được sử dụng cho trẻ em từ 3 tuổi trở lên và người lớn, nhưng cần tuân thủ đúng chỉ định của bác sĩ.
- Viên ngậm họng: Loại thuốc này có thể được sử dụng cho người lớn và trẻ em từ 5-6 tuổi trở lên. Viên ngậm bao gồm tinh dầu bạc hà và benzocaine để làm tê liệt tạm thời các thụ thể thần kinh, giúp giảm các triệu chứng đau họng.
- Thuốc giảm ho: Loại thuốc này có thể được sử dụng cho trẻ em từ 6 tuổi trở lên và người lớn để giảm kích ứng cổ họng.
- Thuốc kháng histamine: Thường hiệu quả cho chứng đau họng do dị ứng và chảy nước mũi. Loại thuốc này giúp giảm xuất tiết chất nhầy trong đợt dị ứng bùng phát.
- Thuốc kháng axit: Đối với chứng đau họng do trào ngược axit, dùng thuốc kháng axit có thể cải thiện đau họng. Thuốc này có thể ở dạng nhai, chất lỏng hoặc viên nén.
- Thuốc gây tê tại chỗ: Nếu đau họng do virus coxsackie hoặc virus echo, người bệnh có thể dùng thuốc gây tê tại chỗ có chứa benzocaine hoặc xylocaine theo đơn của bác sĩ.
- Thuốc dị ứng: Nếu đau họng do dị ứng, người bệnh có thể sử dụng thuốc dị ứng theo toa hoặc liệu pháp giải mẫn cảm để kiểm soát cơn dị ứng.
2. Cách giảm đau họng tại nhà
- Súc họng nước muối: Cách chữa viêm họng cổ điển này có thể giúp giảm đau, giảm đờm và sưng tấy. Bạn có thể sử dụng nước muối sinh lý 0.9% pha sẵn hoặc tự pha để súc họng. Hãy nhớ súc họng ít nhất 2 lần mỗi ngày khi vừa ngủ dậy và trước khi đi ngủ.
- Uống nhiều nước ấm: Uống nước ấm giúp bồi bổ cơ thể và phục hồi sức khỏe, đặc biệt khi bạn bị sốt và mệt mỏi do viêm đau họng.
- Chườm ấm: Dùng khăn nhúng vào nước ấm, vắt ráo rồi đắp lên cổ họng có thể giúp giảm viêm đau.
- Máy tạo độ ẩm: Sử dụng máy tạo độ ẩm để bổ sung độ ẩm cho không khí, giúp cải thiện các triệu chứng viêm họng.
Uống gì giúp giảm đau họng?
Khi bị đau họng, bạn có thể uống nước lọc được làm ấm hoặc các loại trà, nước ép trái cây sau:
- Nước chanh và mật ong ấm: Trộn nước cốt chanh, mật ong và gừng tươi vào một cốc nước ấm, khuấy đều rồi uống. Loại nước uống này giúp ngăn chặn các tín hiệu đau từ dây thần kinh.
- Trà đen: Một tách trà đen ấm có thể giúp giảm đau họng. Trà đen chứa các hợp chất tanin, giúp làm dịu niêm mạc họng và giảm triệu chứng đau.
- Mật ong: Sử dụng mật ong cho trẻ em từ 1 tuổi trở lên và người lớn có thể giúp giảm triệu chứng đau họng. Mật ong có đặc tính chống oxy hóa và kháng khuẩn tự nhiên, rất tốt khi bị viêm họng.
- Trà cam thảo: Rễ cam thảo có thể được sử dụng như một phương thuốc chữa viêm họng do nhiễm virus. Uống trà rễ cam thảo có thể giúp giảm các triệu chứng đau do viêm họng.
- Trà gừng: Gừng có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa. Nó cũng có khả năng kháng khuẩn, giúp điều trị các bệnh truyền nhiễm, trong đó có viêm họng do nhiễm virus.
- Trà bạc hà: Bạc hà có hoạt tính kháng khuẩn, kháng virus và chống dị ứng. Uống trà bạc hà mỗi ngày có thể giúp giảm viêm và đau họng.
- Trà hoa cúc: Hoa cúc được sử dụng để điều trị viêm da và niêm mạc, cũng như các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn khác nhau trên da, khoang miệng và đường hô hấp. Flavonoid và tinh dầu hoa cúc có thể giảm tình trạng viêm và đau họng.
- Các loại nước ép trái cây: Nước ép trái cây giàu vitamin C giúp tăng cường sức đề kháng và giải độc cơ thể. Tuy nhiên, bạn cần tránh uống những loại nước quá chua để không gây tổn thương vùng họng đang bị tổn thương.
Ăn gì khi bị đau họng?
Khi bị viêm đau họng, hãy tránh các loại thực phẩm và đồ uống có thể kích thích niêm mạc họng, gây tổn thương nghiêm trọng hơn. Thay vào đó, hãy thực hiện những điều sau:
- Không ăn đồ ăn khô và cứng như hạt, đồ sấy khô.
- Tránh uống nước đá lạnh.
- Hạn chế ăn đồ cay.
- Không uống rượu và hút thuốc lá.
- Tránh ăn thịt sống như sushi, gỏi cá.
- Ưu tiên ăn các loại thức ăn mềm như cháo, súp. Đặc biệt, súp gà rất tốt để bồi bổ cơ thể khi bị đau họng do cảm lạnh.
Làm gì khi đau họng kéo dài?
Nếu triệu chứng viêm họng kéo dài quá 2 tuần mà không có dấu hiệu cải thiện dù đã thử áp dụng các biện pháp trên, bạn nên thăm khám các chuyên khoa Tai Mũi Họng. Bác sĩ sẽ tiến hành xét nghiệm để đưa ra chẩn đoán và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả cho bạn.
Nếu viêm họng kéo dài do viêm VA hoặc amidan mạn tính, bạn có thể được chỉ định phẫu thuật nạo VA hoặc cắt amidan để giải quyết tình trạng đau họng.
Nếu triệu chứng viêm họng không thuộc chuyên khoa Tai Mũi Họng, bạn sẽ được chuyển qua thăm khám tại các khoa khác để được đánh giá và điều trị chuyên sâu.
Làm sao để phòng ngừa đau họng?
Để phòng ngừa viêm họng và đau họng do các bệnh lý lành tính thường gặp như viêm họng, viêm amidan, viêm VA, bạn có thể tuân thủ các nguyên tắc sau:
- Giữ ấm cơ thể trong thời tiết lạnh.
- Tiêm phòng các loại vắc-xin cúm, ho gà, HPV.
- Hạn chế uống nước đá lạnh.
- Không hò hét quá mức, gây tổn thương dây thanh.
- Không uống rượu và hút thuốc lá.
- Tránh mắc các bệnh về hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi, viêm mũi xoang.
- Đeo khẩu trang khi ra khỏi nhà.
- Hạn chế đến nơi đông người khi có dịch bệnh.
- Rửa tay bằng xà phòng diệt khuẩn mỗi khi ra khỏi nhà.
Để đặt lịch khám, tư vấn và điều trị các bệnh lý Tai - Mũi - Họng tại Trung tâm Tai Mũi Họng, Hệ thống Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh, quý khách có thể liên hệ thông qua số điện thoại sau: [Điền thông tin số điện thoại liên hệ ở đây].
Nhớ rằng, đau họng có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân và có thể là biểu hiện của các bệnh lý lành tính như viêm họng, viêm amidan, viêm VA, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh ác tính như ung thư vòm họng, ung thư hạ họng. Vì vậy, nếu đã áp dụng các phương pháp tại nhà trong một tuần mà triệu chứng không cải thiện, bạn nên tới bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị đau họng đúng cách.