Sức khỏe

<strong>✴️ Vị thuốc từ Lạc (đậu phộng)</strong>

Mai Kiều Liên

Lạc, hay còn gọi là đậu phộng, không chỉ là một loại thực phẩm thông thường mà còn có những công dụng tuyệt vời trong việc chữa trị nhiều bệnh. Với nguồn gốc từ Brazil,...

Lạc, hay còn gọi là đậu phộng, không chỉ là một loại thực phẩm thông thường mà còn có những công dụng tuyệt vời trong việc chữa trị nhiều bệnh . Với nguồn gốc từ Brazil, cây lạc hiện nay được trồng rộng rãi ở nhiều nước nhiệt đới, đặc biệt là Ấn Độ và Trung Quốc.

A. Mô tả cây lạc

  • Lạc ươm sống hàng năm, với thân cây mọc thẳng hoặc bò sát dài khoảng 0,30-0,80m.
  • Lá của cây mọc so le gồm 4 lá chét hình trái xoan.
  • Hoa bao gồm hai loại, loại lớn ở bên ngoài chùm hoa không cho quả, và loại nhỏ chúc theo chiều thân cây xuống đất để dấu bầu ngập vào trong đất.
  • Quả lạc là một giáp không khai, có màu vàng và một số thớ nổi lên. Vì quả lạc được bảo quản dưới đất, người ta hay gọi nó là củ lạc.

Hình ảnh minh họa về cây lạc

B. Phân bố thu hái và chế biến

Cây lạc được cho là có nguồn gốc từ Brazil, nhưng hiện nay được trồng ở nhiều nước nhiệt đới trên thế giới. Ở Việt Nam, nhiều tỉnh đồng bằng và trung du cũng trồng lạc. Tuy nhiên, sản lượng thường không quá lớn, chỉ khoảng vài chục đến 100.000 tấn mỗi năm. Lạc chủ yếu được sử dụng làm thực phẩm, và một số ít được dùng trong công nghiệp và y học.

C. Thành phần hoạt chất

  • Quả lạc gồm 20-30% vỏ và 70-80% hạt.
  • Hạt lạc bao gồm lớp vỏ lụa chiếm 2-3% với thành phần chất catechol và chất leucoanthoxyan, làm cho vỏ lạc có tính chất tương tự như các loại vitamin P.
  • Nhân lạc chứa từ 3-5% nước, 2-4% chất vô cơ, khoảng 20% glucoza, 20-30% protein gồm arachine và onarachin.

D. Công dụng và liều dùng

Lạc có vị ngọt, bùi và béo, có tác dụng bổ tỳ, dưỡng vị, nhuận phế và lợi tràng. Nhờ thành phần protein và chất béo, lạc cung cấp một nguồn dinh dưỡng cực kỳ cao. Do đó, nó được sử dụng làm thực phẩm chính ở nhiều nước. Dầu lạc cũng được dùng làm dầu ăn và chế thuốc.

Không chỉ có tác dụng dinh dưỡng, lạc còn có những công dụng đặc biệt. Ví dụ, khô lạc được sử dụng trong công nghiệp bánh kẹo và thức ăn gia súc và gia cầm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng khô lạc có thể gây chết cho súc vật và gia cầm nếu chúng có tổn thương ở gan.

Với những công dụng tuyệt vời này, không có gì ngạc nhiên khi lạc được coi là một loại vị thuốc quý. Dù không phải là "thần dược", nhưng lạc mang lại rất nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Bài thuốc có lạc:

  1. Chữa người mới ốm dậy, sút cân và phụ nữ ít sữa: Rang lạc với ít muối, giã nhỏ, nấu cháo với củ mài và gạo nếp. Uống vào mỗi buổi sáng trong vài tuần.
  2. Chữa phụ nữ bị hư lao, ho lâu: Dây lạc phơi khô và sắc với bột lộc giác sương. Uống vào buổi sáng, mỗi lần 4g.

Nguồn: Bệnh viện Nguyễn Tri Phương - Đa khoa Hạng I Thành phố Hồ Chí Minh

1