Natri nitrat - NaNO3, một chất không còn xa lạ với chúng ta. Nhưng bạn đã biết NaNO3 có tính chất và ứng dụng gì trong cuộc sống hàng ngày? Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về chất này và những điều thú vị xung quanh nó.
1. Natri nitrat - NaNO3 là chất gì?
NaNO3 có công thức hóa học là NaNO3. Tên gọi khác của chất này là muối diêm, muối diêm tiêu Chile, diêm tiêu Peru, soda nitre, nitrate, nitric acid sodium salt, natriumnitrat, và nhiều tên khác. Natri nitrat thường có dạng chất rắn màu trắng và có nhiều ứng dụng trong đời sống.
2. Nguồn gốc và tính chất lý hóa của Natri nitrat
2.1. Natri nitrat có nhiều ở đâu?
Natri nitrat tự nhiên có thể được tìm thấy nhiều nhất tại Chile và Peru. Ở đây, muối nitrat kết tụ thành các trầm tích được gọi là quặng caliche. Chile được biết đến là quốc gia có lượng caliche dồi dào nhất, với nhiều mỏ nằm ở các vùng Pedro de Valdivia, Maria Elena,... Ngoài ra, Chile Caliche còn được gọi là vàng trắng do quá trình khai thác NaNO3 từ caliche.
2.2. Tính chất vật lý của Natri nitrat
- Trạng thái: Natri nitrat là chất rắn, không màu và có vị ngọt.
- Khối lượng mol: 84.9947g/mol.
- Khối lượng riêng: 2,257 g/cm3, chất rắn.
- Điểm nóng chảy: 308 °C.
- Điểm sôi: 380 °C (phân huỷ).
- Độ hòa tan: Trong nước (730g/L ở 0°C), tan tốt trong amoniac và cồn.
- Chiết suất (nD): 1,587 (dạng tam giác).
2.3. Tính chất hóa học của Natri nitrat
Natri nitrat thể hiện tính oxy hoá khử khi tác dụng với kẽm trong dung dịch NaOH theo phương trình phản ứng sau: NaNO3 + 7NaOH + 4Zn → 2H2O + NH3 + 4Na2ZnO2.
Ngoài ra, NaNO3 còn có thể phản ứng trao đổi khi đun nóng hỗn hợp NaNO3 và axit sunfuric đặc. Phản ứng này tạo ra hơi HNO3 được dẫn vào bình làm lạnh và ngưng tụ: H2SO4 + NaNO3 → HNO3 + NaHSO4.
3. NaNO3 điều chế bằng cách nào?
Trên quy mô công nghiệp, nitrat natri được sản xuất bằng cách trung hòa axit nitric với soda ash: 2 HNO3 + Na2CO3 → 2 NaNO3 + H2O + CO2. Hoặc có thể điều chế NaNO3 bằng cách cân bằng hóa học amoni nitrat và sodium hydroxide hoặc sodium bicarbonate: NH4NO3 + NaOH → NaNO3 + NH4OH hoặc NH4NO3 + NaHCO3 → NaNO3 + NH4HCO3.
4. Ứng dụng của Natri nitrat trong đời sống
4.1. Công nghệ thực phẩm
Natri nitrat được sử dụng trong thực phẩm xúc xích, salami, giăm bông và các loại thịt nguội khác như một chất bảo quản. NaNO3 ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn và giữ cho thịt có màu đỏ. Tuy nhiên, cần phải lưu ý rằng sử dụng quá nhiều NaNO3 và các chất bảo quản khác có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe.
4.2. Sản xuất kính
Natri nitrat được sử dụng để gia cố kính và làm cho kính chịu được áp suất và nhiệt độ cao hơn. Kính được ngâm vào dung dịch natri nitrat để tạo ra khả năng chống uốn cong và co giãn tốt hơn.
4.3. Nông nghiệp
Natri nitrat có trong phân bón và giúp cây trồng phát triển nhanh hơn. Nitrat cung cấp lượng nitơ cần thiết cho cây, thúc đẩy quá trình sinh trưởng. Tuy nhiên, cần phải sử dụng phân bón chứa NaNO3 một cách cẩn thận để không gây hiệu ứng ngược. Sử dụng quá nhiều nitơ có thể làm chậm quá trình tạo quả của cây.
4.4. Lĩnh vực dược phẩm
Mặc dù hóa chất natri nitrat bị hạn chế trong các chế phẩm dược phẩm, nó vẫn được sử dụng trong một số thuốc nhỏ mắt như một thành phần tá dược để kiểm soát và ổn định hỗn hợp.
4.5. Điều chế thuốc nổ
Natri nitrat được sử dụng làm nhiên liệu cho tên lửa và chất oxy hóa trong pháo hoa. Natri nitrat có thể thay thế kali nitrat trong việc điều chế thuốc nổ đen. Ngoài ra, NaNO3 cũng được sử dụng để bảo bảo nhiệt và chuyển đổi nhiệt trong các tháp năng lượng mặt trời.
5. Tác động của Natri nitrat đến sức khỏe
Như đã biết, Natri nitrat được sử dụng để bảo quản thịt chế biến sẵn và đóng hộp. Tuy nhiên, việc tiêu thụ quá nhiều NaNO3 có thể tạo ra các nitrosamin, gây tăng nguy cơ ung thư dạ dày và ung thư thực quản. Việc sử dụng thức ăn chế biến chứa lượng nitrat cao cũng được liên kết với tăng nguy cơ ung thư ruột kết.
6. Địa chỉ mua Natri nitrat uy tín
Trên thị trường, có nhiều đơn vị phân phối Natri nitrat với nhiều mức giá khác nhau. Tuy nhiên, Labvietchem được đánh giá là địa chỉ uy tín để mua hóa chất phòng thí nghiệm, đảm bảo chất lượng với giá cả hợp lý. Vui lòng liên hệ qua số hotline 0826 020 020 hoặc gửi email: sales@labvietchem.com.vn để được tư vấn miễn phí.