Cá tầm là một tên gọi để chỉ một chi cá có danh pháp khoa học là Acipenser với 21 loài đã biết. Là một trong những chi cá cổ nhất hiện còn tồn tại, chúng có nguồn gốc tại các vùng nước châu Âu, châu Á và Bắc Mỹ. Nhìn chung, cá tầm có kích thước dài khoảng 2,5-3,5 m, không phải là hiếm và một số loài có thể còn to lớn hơ n.
Môi trường sống
Nhiều loài cá tầm sinh sống phần lớn thời gian ngoài biển, nhưng theo chu kỳ thì chúng lại ngược dòng quay trở lại các con sông lớn để đẻ trứng. Một vài cá thể thực hiện công việc này vào cuối mùa vì các mục đích nào đó chưa rõ. Chỉ có một ít loài sống hoàn toàn trong vùng nước ngọt và không có loài nào sinh sống tại khu vực nhiệt đới hay ở nam bán cầu.
Sử dụng
Tại Nga việc đánh bắt cá tầm có giá trị lớn. Vào đầu mùa hè, cá tầm di cư vào sông hay về phía bờ của các hồ nước ngọt thành các bầy lớn để đẻ trứng. Trứng của cá tầm rất nhỏ, và mỗi con cá cái có thể đẻ lên đến 3 triệu quả trong một mùa. Trứng của một số loài được quan sát sẽ nở trong vòng vài ngày sau khi được đẻ ra. Vài loài cá tầm có tốc độ phát triển nhanh, nhưng vẫn chưa rõ là những con cá con sẽ ở lại trong vùng nước ngọt trong bao lâu trước khi di cư ra biển. Sau khi đạt độ tuổi trưởng thành, tốc độ phát triển của cá tầm chậm lại và sống trong vài năm. Có những loài cá tầm đã được nuôi trưởng từ thời kỳ Frederick Đại Đế và vẫn sống năm 1866. Thậm chí có loài cá tầm Beluga sống được trên 200 năm.
Tại các nước như Anh, cá tầm được ăn tươi, thịt của chúng rắn chắc hơn các loại cá thông thường khác, hương vị thơm mặc dù hơi béo. Tại các khu vực cá tầm đánh bắt được với số lượng lớn, thịt của chúng được phơi khô, hun khói hay ướp muối. Các loại trứng cá lớn được dùng để làm món trứng cá muối. Vì mục đích này, cá tầm bị đánh bằng roi mềm và sau đó bị ép qua các chiếc sàng, để lại các mô sợi và màng ở lại trên sàng, trong khi trứng được thu thập tại chậu đặt phía dưới sàng. Bên cạnh đó, các loại thạch tốt nhất được sản xuất từ bong bóng cá tầm. Sau khi được lấy ra khỏi cơ thể một cách cẩn thận, người ta rửa nó trong nước ấm, cắt dọc theo chiều dài của bong bóng để tách các màng bên trong, nó chứa khoảng 70% là glutin.
Nguy cơ và bảo tồn
Cá tầm và việc buôn bán trứng cá muối đang đối mặt với nguy cơ đe dọa nghiêm trọng do đánh bắt thái quá, săn bắt trộm và ô nhiễm nước.
Tổng kết
Cá tầm là một chi cá đặc biệt với nguồn gốc cổ xưa và có giá trị kinh tế cao. Với mõm hình nêm và sự nhạy bén của cơ quan xúc giác, chúng có thể phát hiện và săn bắt các loài động vật nhỏ ở tầng đáy. Tuy nhiên, việc quản lý và bảo tồn loài cá tầm là rất quan trọng để đảm bảo sự tồn tại và tiếp tục tận hưởng những giá trị của chúng trong tương lai.